Haïti
In 2022 probeerde Artsen Zonder Grenzen (AZG) de enorme gaten in de gezondheidszorg op te vullen in Haïti, een land dat geteisterd wordt door escalerend geweld en een dodelijke opleving van cholera.
De toch al onstabiele situatie in Haïti verslechterde enorm in 2022, toen rivaliserende bendes een brute oorlog op straat uitvochten, waardoor de hoofdstad Port-au-Prince voor langere tijd werd verlamd en geïsoleerd. Deze ongekende gewelddadigheden leidden in de loop van het jaar tot een sterke stijging van het aantal patiënten dat in onze ziekenhuizen werd opgenomen.
Juli was de ergste maand, met meer dan 300 doden en talrijke meldingen van verkrachtingen. Veel huizen werden in brand gestoken en meer dan 20.000 mensen in de stad raakten ontheemd. Onder deze zeer moeilijke omstandigheden hebben onze teams gewerkt om de activiteiten in onze drie trauma- en noodziekenhuizen in Port-au-Prince in stand te houden en uit te breiden. We behandelden slachtoffers van schot- en steekwonden en slachtoffers van seksueel geweld, maar ook mensen met ernstige brandwonden en verwondingen door verkeersongevallen.
Ons ziekenhuis in Cité Soleil moest zijn activiteiten in april staken nadat een patiënt net buiten het gebouw was gedood. In juli hebben we de faciliteit echter heropend om te kunnen reageren op de grote toestroom van gewonde patiënten.
Na de aankondiging van een verhoging van de brandstofprijzen in september braken in het hele land gewelddadige protesten uit. Er werden barricades opgeworpen, waardoor veel hoofdwegen werden afgesloten en de economische activiteit tot stilstand kwam. De situatie werd nog verergerd toen een van de grootste bendes meer dan een maand lang de toegang tot de belangrijkste olieterminal van het land blokkeerde, waardoor de brandstoftekorten toenamen en gezondheidszorginstellingen moesten sluiten of hun diensten moesten verminderen omdat ze afhankelijk zijn van generatoren om elektriciteit te produceren.
De onrust verstoorde ook tijdelijk het waterdistributienetwerk, waardoor de aanvoer afnam en ideale omstandigheden ontstonden voor het opnieuw opduiken van cholera. Terwijl de uitbraak zich verspreidde, werd de gezondheidssituatie al snel nijpend, omdat zelfs basisvoorzieningen praktisch ontoegankelijk waren geworden door het aanhoudende geweld en de brandstofcrisis, die nog lang aanhield nadat de toegang tot de olieterminal was hersteld.
Om deze problemen te verlichten, blijven onze teams een reeks medische diensten verlenen in de hoofdstad en andere delen van het land, ondanks de enorme uitdagingen om brandstof en medische voorraden te krijgen en om patiënten door te verwijzen tussen verschillende faciliteiten. Naast het runnen en ondersteunen van ziekenhuizen en gezondheidscentra, runnen we mobiele klinieken in de zwaarst getroffen wijken van Port-au-Prince, zoals Brooklyn, Bel'Air, Bas Delmas en Delmas 4. We zijn in staat om in deze moeilijk bereikbare gebieden te werken omdat het werk van AZG positief wordt ervaren en wordt gerespecteerd door de gemeenschappen.
Seksueel en gendergerelateerd geweld
Seksueel en gendergerelateerd geweld (SGBV) is een wijdverspreid probleem in Haïti. De dieper wordende sociaaleconomische crisis en het hoge niveau van bendegerelateerde oorlogsvoering hebben een aanzienlijke impact gehad op de psyche van hele gemeenschappen, die geïsoleerd zijn geraakt en meer blootgesteld zijn aan het risico op seksuele agressie.
Artsen Zonder Grenzen runt twee klinieken, in Port-au-Prince en verder naar het noorden in Gonaïves, en ondersteunt drie ziekenhuizen om slachtoffers van SGBV gespecialiseerde medische, psychologische en sociale zorg te bieden. Een gratis telefonische hulplijn heeft de drempels voor zorg verlaagd en biedt slachtoffers psychologische ondersteuning op afstand en doorverwijzingen naar gezondheidscentra. Onze mobiele klinieken die in onveilige, moeilijk bereikbare wijken werken, bieden ook SGBV-zorg aan.
Gezondheid van moeders
De beschikbaarheid en toegankelijkheid van gezondheidszorg voor moeders is zeer beperkt in Haïti, wat bijdraagt aan een van de hoogste sterftecijfers onder moeders ter wereld. Onze activiteiten in het zuiden van het land zijn erop gericht om tegemoet te komen aan de dringende behoeften op dit gebied. In 2022 hebben we onze activiteiten op het gebied van seksuele en reproductieve gezondheid in onze kliniek in Port-à-Piment, in het zuidwesten van Haïti, uitgebreid.
Noodhulp bij een cholera-uitbraak
Overvolle, onhygiënische leefomstandigheden en slechte toegang tot schoon water waren factoren in een grote opleving van cholera, een ziekte die ongeveer 10.000 mensen het leven heeft gekost sinds 2010, toen het land werd getroffen door een epidemie in de nasleep van een grote aardbeving.
Na de aankomst van de eerste verdachte gevallen in de AZG-voorzieningen eind september, hadden we tegen het einde van het jaar ongeveer 13.000 patiënten opgenomen in onze zes cholerabehandelcentra (CTC's) in en rond Port-au-Prince. Daarnaast behandelden we ongeveer 2.500 patiënten in de vier CTC's die we openden in het departement Artibonite, ten noorden van de hoofdstad.
Onze teams reageerden op de uitbraak in het hele land en ondersteunden lokale gemeenschappen door waterpunten te chloren en mensen bewust te maken van hygiënemaatregelen in enkele van de zwaarst getroffen wijken. In december verleenden we logistieke steun aan de choleravaccinatiecampagne van het ministerie van Volksgezondheid om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk mensen tegen de ziekte werden ingeënt.