Afghanistan
Na meer dan 40 jaar oorlog en instabiliteit liggen de Afghaanse economie en infrastructuur in puin en zijn veel mensen afhankelijk van humanitaire hulp.
In 2019 leidde Artsen Zonder Grenzen in zes provincies zes projecten die focussen op spoedeisende hulp, kraamzorg en pediatrische zorg.
Typisch voor de crisis in Afghanistan zijn de steeds weer oplaaiende conflicten, veelvuldige natuurrampen, de grootschalige binnenlandse ontheemding, de bijzonder slechte gezondheidsindicatoren, extreme armoede en een gezondheidssysteem dat overbelast is en te weinig financiële middelen krijgt. In 2019 leidden de presidentsverkiezingen en de vredesonderhandelingen tussen de VS en het Islamitisch Emiraat Afghanistan (IEA), beter bekend als de Taliban, tot een nieuwe golf van geweld, en die had een zware impact op de toegankelijkheid tot de gezondheidszorg. Naar schatting een derde van de bevolking moet meer dan twee uur reizen om een functionerend gezondheidscentrum te bereiken.
Activiteiten in Kaboel
Het project Ahmad Shah Baba in Oost-Kaboel was het eerste dat we opstartten toen we in 2009 naar Afghanistan terugkeerden. Sindsdien heeft Artsen Zonder Grenzen zich ingespannen om Ahmad Shah Baba te ontwikkelen tot een districtsziekenhuis, met een betere spoedafdeling, kraamkliniek en behandelingsprotocollen en biedt het een uitgebreidere dienstverlening aan zodat minder patiënten moeten worden doorverwezen. In maart voltooiden we de geleidelijke overdracht aan het ministerie van Volksgezondheid. Van 2009 tot 2018 hebben onze teams meer dan een miljoen ambulante consultaties verricht, waarvan bijna een half miljoen op de dienst spoedeisende hulp, en hebben ze meer dan 124.000 bevallingen begeleid.
In 2019 bleven we uitgebreide hulp bieden bij spoedbevallingen en boden we neonatale zorg aan in het ziekenhuis van Dasht-e-Barchi, een stadsdeel met meer dan een miljoen inwoners. We steunden er de kraamafdeling, de afdeling neonatologie en de operatiezaal, en we zorgden voor pre- en postnatale zorg en campagnes rond gezinsplanning. Daarnaast organiseerden we ook gezondheidspromotie en psychosociale begeleiding voor patiënten en hun mantelzorgers. In 2019 hebben onze teams bijna 16.000 bevallingen begeleid en bijna 1.500 pasgeborenen opgenomen op de afdeling neonatologie. In dezelfde buurt steunden we ook de kraamafdeling van een ander openbaar ziekenhuis door personeel, opleidingen en essentiële geneesmiddelen te voorzien.
De kraamkliniek van Khost
In Khost, in het oosten van Afghanistan, leiden we al sinds 2012 een kraamkliniek waar vrouwen de klok rond veilig kunnen bevallen. In 2019 heeft het team meer dan 23.000 bevallingen begeleid. We schatten dat dit ongeveer de helft van alle bevallingen in de provincie Khost is. Het aantal vrouwen dat in het ziekenhuis beviel, is jaar na jaar gestegen, maar nu begint dat cijfer te stabiliseren. De teams van Artsen Zonder Grenzen zijn doorgegaan met de steun aan vijf gezondheidscentra in de omliggende districten zodat die meer gewone bevallingen kunnen begeleiden.
Het ziekenhuis van Boost in Lashkar Gah
In 2019 vierden we de tiende verjaardag van ons project in het provinciaal ziekenhuis van Boost, een van de slechts drie referentieziekenhuizen in Zuid-Afghanistan, waar we samenwerken met het ministerie van Volksgezondheid. Het ziekenhuis bevindt zich in de hoofdstad van de provincie Helmand, een heel onveilige regio waar het conflict bijzonder hevig woedt en de operationele medische voorzieningen schaars zijn. Onze teams hielpen bij meer dan 18.000 bevallingen, stonden in voor meer dan 184.000 spoedconsultaties en behandelden meer dan 87.000 kinderen, waaronder 4.000 voor ernstige acute ondervoeding, in deze provincie een van de belangrijkste oorzaken van kindersterfte. In 2019 voerden we onze activiteiten i.v.m. opleiding en bedside coaching van gezondheidswerkers op het platteland op. Ze leren inschatten of een bevalling complicaties zal opleveren en of ze vrouwen sneller moeten doorverwijzen. Zo willen we de moedersterfte doen dalen, want het gebeurt te vaak dat vrouwen te laat in het ziekenhuis aankomen.
Noodhulp en pediatrische zorg in Herat
In 2018 streken naar schatting 150.000 intern ontheemden neer in de stad Herat, mensen die hun door gevechten en droogte geteisterde dorpen waren ontvlucht. Om de ergste nood te lenigen opende Artsen Zonder Grenzen in december 2018 een kliniek aan de rand van de stad. De mensen konden er terecht voor medische consultaties, het behandelen van ondervoeding, vaccinaties, pre- en postnatale zorg en gezinsplanning. In 2019 hebben onze teams meer dan 44.000 patiënten behandeld, vooral kinderen die last hadden van acute luchtweginfecties en waterige diarree.
Eind 2019 stopten we met onze steun aan de spoedafdeling van het regionaal ziekenhuis van Herat, een van de grootste gezondheidsfaciliteiten in West-Afghanistan. In oktober gingen we van start met een therapeutisch voedingscentrum op de afdeling pediatrie van dat ziekenhuis. Van oktober tot december werden daar bijna 350 kinderen opgenomen.
Resistente tuberculose in Kandahar
Resistente tuberculose is een groot probleem in Afghanistan en de toestand wordt nog verergerd omdat de ziekte zo weinig bekend is en er nauwelijks behandelingen beschikbaar zijn. Sinds 2016 steunt Artsen Zonder Grenzen het ministerie van Volksgezondheid bij de diagnose en behandeling van resistente tuberculose in de provincie Kandahar. Sindsdien zijn 126 patiënten met resistente tuberculose in het programma opgenomen. In december introduceerden we een orale behandeling van negen maanden. Zo kunnen patiënten met resistente tuberculose overstappen van injecties op pillen en moeten ze minder vaak naar het ziekenhuis gaan. Tegen het einde van het jaar hadden zich dertien patiënten voor de nieuwe behandeling opgegeven.
We zijn het ministerie van Volksgezondheid ook blijven helpen met de behandeling van patiënten met resistente tuberculose in het regionaal ziekenhuis van Mirwais en in het provinciaal tuberculosecentrum.
Traumabehandeling in Kunduz
Omdat steeds meer mensen op de hoogte zijn van ons project kreeg de polikliniek in Kunduz in 2019 bijna 30 procent meer patiënten over de vloer. Ons team behandelde in totaal 3.383 mensen en hield 21.148 vervolgconsultaties. We openden deze kliniek in juli 2017 en verzorgen er stabiele patiënten met minder ernstige brandwonden en letsels. We bieden postoperatieve wondzorg en behandelen ziekten zoals diabetes die chronische huidaandoeningen veroorzaken. Daarnaast runnen we een kleine stabilisatiekliniek in het district Chardara, ten westen van de stad Kunduz, waar we in 2019 in totaal 3.177 patiënten gestabiliseerd hebben.
Artsen Zonder Grenzen is blijven doorgaan met de bouw van het nieuwe traumacentrum in Kunduz, ook al werden de werkzaamheden bemoeilijkt door het weer en de veiligheidssituatie in de regio. Het is de bedoeling dat het centrum eind 2020 opengaat.
