Geweld in Ivoorkust: toegang tot gezondheidszorg problematisch

De nieuwe spiraal van geweld in Ivoorkust zet de toegang tot gezondheidszorg voor de bevolking op de helling. Dat verontrust Artsen Zonder Grenzen uitermate. Sinds een maand zijn de gevechten in bepaalde wijken van de hoofdstad Abidjan en in het westen van het land verhevigd. Duizenden Ivorianen zijn op de vlucht. Medische faciliteiten zijn door het meeste personeel verlaten, en kampen bovendien met een tekort aan geneesmiddelen.

Volgens het ministerie van Volksgezondheid zijn in Abidjan zes ziekenhuizen bijna volledig door het medisch personeel verlaten. Slechts één van die ziekenhuizen is nog operationeel: in Abobo-Zuid, waar Artsen Zonder Grenzen sinds eind februari samen met de overheid de afdelingen voor spoedgevallen en chirurgie leidt. In het ziekenhuis hebben zijn al 273 patiënten als gevolg van het geweld opgenomen. 225 onder hen hadden schotwonden. Een aantal kinderen en vrouwen is bezweken aan zijn verwondingen. “Dagelijks hoor je schoten in Abobo”, zegt Okanta Chibuzo, spoedarts bij Artsen Zonder Grenzen. “We nemen elke dag tien tot vijftien gewonden op.” Op 17 maart was er een aanval op de markt van Abobo. Artsen zonder Grenzen heeft op die dag samen met het ministerie van Volksgezondheid 66 patiënten met schotwonden of slachtoffers van granaten verzorgd, zonder dat één van hen kon worden vervoerd per ambulance. “Sommige gewonden werden gebracht met een vrachtwagen die normaalgezien voedingswaren vervoert. Alle patiënten  waren zwaargewond.” Ook patiënten die gewone aandoeningen hebben, lijden onder de toestand. Het geweld in Abidjan bemoeilijkt de toegang tot gezondheidszorg ook voor ernstig zieke kinderen, zwangere vrouwen en mensen met chronische aandoeningen. Mensen zijn bang om buiten te komen om medische hulp te zoeken. Een ander gevolg van het geweld zijn de vele vluchtelingen. In Abidjan vluchten de burgers massaal weg naar geïmproviseerde vluchtelingenkampen of naar hun geboortedorpen. In het westen begonnen de vluchtelingenstromen al in december. Tienduizenden vluchtten naar buurland Liberia, waar Artsen Zonder Grenzen actief is met mobiele hulpposten. Sommigen keren nu terug naar gebieden in het noorden van Danané, waar de situatie stabieler is. Maar meer naar het zuiden, in de regio Guiglo, waar het geweld verder toeneemt, hebben de inwoners geen andere keuze dan te vluchten. Ook in het westen van Ivoorkust is de toegang tot medische zorg leidt een reëel probleem. “Sommige gezondheidscentra zijn geplunderd, anderen werken niet door een gebrek aan personeel en medicijnen,” zegt Renzo Fricke, noodhulpcoördinator van Artsen Zonder Grenzen.   De verlamming van het banksysteem en commerciële netwerken verstoort de bevoorrading van geneesmiddelen in verschillende gebieden. Daarom bieden de teams van Artsen Zonder Grenzen basisgezondheidszorg aan op verschillende plaatsen in het westen van Ivoorkust en ondersteunen ze er ook verschillende ziekenhuizen. Maar door de nabijheid van de frontlinie kunnen de teams zich maar moeilijk verplaatsen.