Nieuwe studies over positieve effecten van aidsremmers op nieuwe hiv-besmettingen

In gebieden waar de behandeling van hiv/aids wordt opgevoerd, vermindert het aantal nieuwe besmettingen met hiv. Dat blijkt uit twee nieuwe studies die deze week in Boston werden voorgesteld door Epicentre, een onderzoekstak van Artsen Zonder Grenzen. Deze studies kijken naar een grootschalige behandeling met aidsremmers in gebieden met een hoge hiv-prevalentie in Afrika en het effect daarvan nieuwe besmettingen.

De eerste studie werd uitgevoerd in in Malawi, in het district Chiradzulu dat een hiv-prevalentie noteert van 17 %. De grootschalige behandeling met aidsremmers door het ministerie van Volksgezondheid en Artsen Zonder Grenzen startte hier in 2001, en ging gepaard met een grote inspanning om het personeelstekort op te vangen door taakverschuivingen en decentralisering. De dekking van de behandeling haalt met 65,8 % een hoog niveau in dit district.

De studie wees op een zeer laag niveau van het aantal nieuwe infecties, of incidentie, onder een representatieve steekproef van de bevolking: amper 0,4 %. De incidentie was hoger bij de vrouwen dan bij de mannen (0,57 % tegenover 0,18 %). Bovendien bleek dat van alle mensen met hiv/aids, dus zowel mensen die wel als geen aidsremmers kregen, 61,8 % 'onwaarneembare' niveaus van hiv in hun bloed had (minder dan 1000 eenheden). Dit niveau van virale onderdrukking is meer dan tweemaal zo hoog als bij de seropositieve bevolking in de Verenigde Staten (25% in 2012).

“Tweederde van de mensen met hiv in onze studie hebben 'onwaarneembare' hiv. Zij lopen vrijwel geen risico het virus over te dragen. Het is geweldig te zien dat het mogelijk is deze cijfers te halen in een omgeving met zo weinig middelen,” aldus David Maman, hoofdonderzoeker van de studie in Malawi. “Hoewel dit geen klinisch onderzoek is, ligt het aantal nieuwe infecties zo laag dat onze studie er sterk op wijst dat de hiv-behandeling zelf een rol heeft gespeeld in het verminderen van de besmettingen.”

De tweede studie werd door Artsen Zonder Grenzen uitgevoerd in de Zuid-Afrikaanse provincie KwaZulu Natal. De provincie heeft met 25 % een van de hoogste cijfers ter wereld heeft voor hiv-prevalentie. De behandeling met aidsremmers is hier beschikbaar sinds 2004, maar werd pas echt grootschalig toegepast vanaf 2009. Ondanks de hoge prevalentie, bleek de incidentie eerder matig met 1,2 % per jaar. Dat wijst er opnieuw op dat aidsremmers waarschijnlijk een rol spelen bij het terugdringen van het aantal nieuwe infecties. Over het algemeen was de dekking van de behandeling relatief goed: driekwart van de hiv-positieve mensen die aidsremmers nodig hadden, kregen die behandeling ook effectief. Virale onderdrukking werd bereikt bij 89,6 % van de mensen die al meer dan zes maanden aidsremmers namen.

“Onze studie leert ons dat de situatie ter plaatse beter is dan we verwacht hadden, maar laat ook zien waar we onze inspanningen moeten concentreren om maximaal effect te halen”, zegt Helena Huerga, hoofdonderzoekster van de Zuid-Afrikaanse studie. We zien dat het verlagende effect op de overdrachtscijfers toeneemt naarmate het behandelingsprogramma langer loopt. Dit is een duidelijk signaal om verder te gaan met hiv-behandeling op grote schaal en een behandeling zo snel mogelijk voor zoveel mogelijk mensen beschikbaar te maken.”

Artsen Zonder Grenzen draagt momenteel bij tot het beschikbaar maken van aidsremmers voor meer dan 280.000 mensen in meer dan 20 landen.