Wat doet Artsen Zonder Grenzen in België?
Hulp aan de meest kwetsbare mensen
Zoals overal ter wereld, bieden we ook in België hulp aan zij die dat het hardst nodig hebben. Sinds 2017 werkt Artsen Zonder Grenzen onafgebroken in België. Al vijf jaar lang helpen we de meest kwetsbare mensen, zij die niet kunnen terecht bij de Belgische autoriteiten voor gepaste hulp en onze steun dus het meeste nodig hebben. Voor België betekent dit voornamelijk dat we mensen op de vlucht, ouderen (tijdens COVID-19) en daklozen bijstaan. Wat doen (en deden) onze teams precies in België? Een overzicht van onze voornaamste activiteiten.

5 jaar essentiële hulp voor migranten in Brussel
Artsen Zonder Grenzen werkt sinds 2017 in de Humanitaire Hub in Brussel, een project dat we samen met zes partnerorganisaties beheren. De “hub” is een plek waar migranten en vluchtelingen terechtkunnen voor diensten waar ze elders in de stad geen toegang toe hebben, zoals medische en geestelijke gezondheidszorg en sociaal-juridisch advies, maar ook het opsporen van familie en klerendistributie. In de hub nemen onze teams de geestelijke gezondheidszorg voor hun rekening. Veel migranten en vluchtelingen maken gebruik van die diensten; de hub krijgt elk jaar ongeveer 50.000 bezoekers over de vloer.
Onze psychologe Nourit praat over haar werk met AZG
Een schrijnend gebrek aan opvangplaatsen voor asielzoekers
In december 2021 konden we niet langer toekijken hoe honderden vluchtelingen en asielzoekers dagenlang letterlijk in de vrieskou stonden te wachten voor Klein Kasteeltje, wachtend om zich aan te melden (voor hun recht op bescherming). We openden een hotel in Brussel met ongeveer 100 opvangplaatsen, alhoewel de staat België de internationale verplichting heeft om voor hen opvang te voorzien. In februari 2022 daagden we de Belgische Staat voor de rechter voor het in gebreke blijven van dat recht op bescherming en opvang. Vandaag is de crisis nog steeds onbeantwoord: er zijn nog steeds te weinig opvangplaatsen in België voor asielzoekers.

Opvang voor niet-begeleide minderjarigen
Ongeveer tegelijkertijd met de opvangcrisis zagen onze teams in Brussel een verontrustende trend: steeds meer migrantenjongeren en -kinderen leefden alleen op straat, voornamelijk in de stationsbuurten. Opnieuw kwamen we tussenbeide. In oktober 2021 openden we een opvangcentrum, opnieuw in samenwerking met onze partners. Meer dan 250 buitenlands jongeren vonden er bescherming, begeleiding en huisvesting – aangepast aan hun zeer kwetsbare situatie. Omdat er nog steeds geen akkoord is gevonden met de Belgische autoriteiten om deze opvang over te nemen, zien we ons genoodzaakt dit project stop te zetten. Op 15 juli 2022 stoppen we onze opvang.

Onze hulp tijdens COVID-19
In maart 2020 brak ook in België COVID-19 uit. Artsen Zonder Grenzen stond meteen paraat om (voor het eerst sinds lang) de Belgische zorginstellingen bij te staan waar nodig. We lanceerden ons grootste project ooit in België.
- We hielpen een aantal ziekenhuizen met infectiepreventie en -controle;
- we openden twee isolatiecentra voor daklozen en dakloze migranten;
- met mobiele klinieken reden we rond in Brussel om mensen in kraakpanden te informeren en medisch op te volgen;
- en we vaccineerden ook mensen zonder papieren.
Momenteel werken we nog steeds met de bevolking in de Brusselse kraakpanden samen.

onze COVID-19-hulp aan woonzorgcentra
Tijdens COVID-19 zou onze grootste hulp echter uitgaan naar de kwetsbare ouderen in de Belgische woonzorgcentra. Al heel snel werd ons duidelijk dat zij – meer dan wie ook – in de steek werden gelaten tijdens de nationale respons. We hielpen woonzorgcentra om zich te organiseren met patiëntenflows en infectiepreventie, we stonden personeel en directie bij met geestelijke gezondheidszorg en we hielpen met juiste info te verspreiden over COVID-19-vaccinatie. In juli 2020 brachten we onze bevindingen en aanbevelingen over ons werk in de WZC’s uit in een rapport én aan drie parlementaire commissies.

overstromingen in wallonië: hulp op grote schaal aangeboden, maar niet nodig volgens autoriteiten
Toen delen van Wallonië begin juli 2021 door overstromingen werd getroffen, hebben we meteen onze hulp op grote schaal aangeboden aan de autoriteiten. Ondanks onze enorme ervaring in noodhulp na natuurrampen, bleek dat onze noodhulp niet nodig was volgens diezelfde autoriteiten; andere organisaties en actoren hebben toen gereageerd. We hebben uiteindelijk op kleine schaal geholpen, oa. met geestelijke gezondheidszorg.