Al meer dan 5 jaar worden asielzoekers, vluchtelingen en migranten vastgehouden in kampen op de Griekse eilanden, in verschrikkelijke omstandigheden. Vandaag brengt Artsen Zonder Grenzen een rapport uit over de menselijke tol van die 5 jaar. We roepen Europa nogmaals op om hun migratiebeleid van bewuste opsluiting en afschrikking te veranderen. De gezondheid en geestelijke gezondheid van duizenden mannen, vrouwen en kinderen op die zogeheten hotspots is al jaren in gevaar.
Download hier het rapport: gezondheid, welzijn en veiligheid op de hotspots
In het rapport (dat je hieronder kan downloaden; korte versie beschikbaar in het Nederlands, volledige versie in het Engels), tonen we hoe het migratiebeleid van de EU de gezondheid, het welzijn en de veiligheid van mensen die vastzitten op de Griekse eilanden in gevaar brengt.
Download hier ons rapport
EUropa heeft crisis doelbewust gecreëerd
"De crisis op de eilanden is enorm. Het menselijke lijden is een direct gevolg van een EU-beleid dat ervoor kiest om mensen op te sluiten op de Griekse eilanden terwijl hun asielaanvraag loopt. Deze crisis is doelbewust gecreëerd," zegt Reem Mussa, humanitair migratie-adviseur van Artsen Zonder Grenzen en een van de auteurs van het rapport. "Het hotspot-model van de EU is niet alleen ontworpen om asielaanvragen van migranten te verwerken, maar ook om anderen af te schrikken die het aandurven veiligheid te zoeken in Europa."
Geen informatie over wettelijke status, wel strenge en ingewikkelde asielprocedures
Mensen die geweld en ontberingen hebben overleefd krijgen geen informatie over hun wettelijke status en worden onderworpen aan strenge en ingewikkelde grens- en asielprocedures, en dat terwijl ze worden vastgehouden in dagelijkse horror. Dit systeem heeft niks dan ellende veroorzaakt, levens in gevaar gebracht en vooral het recht op asiel volledig uitgehold.
Gevolg van het beleid: kinderen ondernemen zelfmoorpogingen
In 2019 en 2020 behandelden onze geestelijke gezondheidszorgteams op Chios, Lesbos en Samos 1.369 patiënten. Velen van hen leden aan ernstige psychische aandoeningen, waaronder posttraumatische stress en depressie. Meer dan 180 mensen hadden aan zelfverminking gedaan of zelfs een zelfmoordpoging ondernomen. Twee derde van hen waren kinderen, de jongste was pas zes jaar oud.
Dagelijkse stress: ingewikkelde administratie, slechte omstandigheden, geweld, gescheiden gezinnen
Onze patiënten benoemden dagelijkse stress en voortdurende angsten als belangrijkste invloed op hun welzijn en geestelijke gezondheid. Het gaat onder meer om het leven in slechte omstandigheden, ingewikkelde administratieve en asielprocedures, geweld en onveiligheid, scheiding van gezinnen, medische behoeften die niet worden tegemoetgekomen en angst voor deportatie.
Geen water, geen medische zorg: duizenden mensen worden extreem verwaarloosd
De mensen in de kampen – op zoek naar veiligheid na jaren van trauma, geweld of crisis in hun thuisland of op hun route – worden bewust in de vergeetput gestopt. Hun meest elementaire levensbehoeften werden jarenlang verwaarloosd op de Griekse eilanden, van medische zorg tot sanitaire voorzieningen. Het water in het overbevolkte op het eiland Samos is bijvoorbeeld ondrinkbaar. Tussen oktober 2019 en mei 2021 hebben onze teams meer dan 43 miljoen liter schoon moeten aanvoeren voor deze mensen.
Mooie praatjes voor verándering van beleid vs. miljoenenbudget voor verstérking van beleid
Of deze verschrikkelijke ellende in de toekomst kan worden vermeden? Of het Europese afschrikbeleid kan worden herzien? “No more Morias”, beloofde eurocommissaris Ylva Johannsson nog vorig jaar na de brand die het vluchtelingenkamp verwoestte. Een paar weken later werd op het eiland Lesbos… een tweede Moria opgericht. "Ondanks dat ze beweren dat verandering er komt, geven de EU en de Griekse regering miljoenen euro's uit om beleid dat al zoveel schade heeft aangericht te standaardiseren. Meer nog: te kopiëren en te versterken," is Iorgos Karagiannis, landcoördinator van Griekenland, duidelijk.
No more morias? Er komen net meer Moria’s!
De Moria-hotspot op Lesbos - die niet alleen disfunctioneel maar ook dodelijk was – is nu de blauwdruk geworden voor nieuwe hotspot op Samos, op een afgelegen en onbeschut gebied van het eiland. Het wordt een ware gevangenis: de mensen zullen er worden vastgehouden in zeecontainers, omgeven door prikkeldraad, met gecontroleerde in- en uitgang. Dit kan niet worden verkocht als een verbetering van de levensomstandigheden van de mensen. Integendeel, het lijden van de mensen zal verder duren en… nu nog meer onzichtbaar worden.
Europa, het is nog niet te laat
"Het is nog niet te laat voor medelijden, menselijkheid en gezond verstand”, blijft Reem strijdvaardig. “De EU moet een einde maken aan het opsluitingsbeleid. Mensen die in Europa aankomen moeten toegang krijgen tot dringende hulp, tot bescherming en moeten worden overgebracht naar een veilige opvang én integratie in gemeenschappen in heel Europa.”
Om het rapport te downloaden, vul dan hieronder jouw gegevens in :
Artsen Zonder Grenzen bewaakt jouw gegevens streng. Lees hier ons privacybeleid, om meer te weten.
