Hoe en waarom beslist Artsen Zonder Grenzen over hulpverlening bij een aardbeving?
Op 16 april 2016 beefde de aarde in Ecuador (7,8 op de schaal van Richter). Hulpverlening bij een natuurramp is een standaardscenario voor Artsen Zonder Grenzen. Hoe pakken we dat precies aan?
Hoe beslist Artsen Zonder Grenzen om hulp te verlenen na een aardbeving?
Per telefoon of sms ontvangen we een bericht van de ramp, waarna we zoveel mogelijk informatie verzamelen over de impact van de ramp. Die informatie schetst vaak al een tamelijk goed beeld van de hulp die nodig is.
Op basis van de schaal van Richter schatten we de aangerichte schade en de medische gevolgen voor de bevolking in. Zo kunnen we de eerste lijnen uitzetten van onze hulpoperatie. Is er vooral medische, logistieke of psychologische hulp nodig? Nu onmiddellijk, of in de volgende (zogenaamde post-urgentie) fase?
Waarom is onze hulpverlening verschillende bij verschillende aardbeving?
Toen Haïti in 2010 door een zware aardbeving getroffen werd, had de overheid geen robuust systeem voor gezondheidszorg en noodhulp. Omdat we al andere hulpprojecten hadden in het land, konden we de situatie bijzonder snel inschatten. Letterlijk in de eerste seconden na de beving werd er toen beslist om extra hulpteams te sturen. Het werd uiteindelijk een enorme hulpoperatie, waarvoor we vele honderden medewerkers en tientallen tonnen materiaal inzetten.
De situatie in Ecuador vandaag, of eerder dit jaar nog in Japan, is helemaal anders. Om te beginnen zijn de regeringen beter uitgerust om de bevolking te helpen na rampen. Maar ook de socio-economische situatie is er helemaal anders. Dat maakt dat onze hulpverlening er ook helemaal anders uitziet.
In Ecuador stelden we snel vast dat er op lokaal niveau goede hulpverlening werd opgestart. Daarom hebben we ons toegelegd op psychologische hulp. Dat luik bleek bijna nergens in het land verzorgd te worden. Maar het is een belangrijk aspect. Na de aardbeving, waarop nog veel naschokken volgden, was de bevolking angstig, nerveus en ongerust.
Als we dan beslissen te werken in Ecuador, hoe gaat dat dan concreet in zijn werk?
Voor Ecuador hebben we ons spaanssprekende medewerkers in Venezuela, Mexico en Brazilië gemobiliseerd. Veel hangt er vanaf waar precies we mensen hebben zitten op het moment van de aardbeving. Voor Ecuador kozen we ervoor om met teams uit omliggende landen te werken; in het land zelf hadden we op het moment van de aardbeving niemand.
Die teams gaan dan meteen aan de slag, volgens de instructies op basis van de analyse die we eerder maakten. Ze gaan zo snel mogelijk naar de zones waar ze zich het nuttigst kunnen maken, dat wil zeggen: waar op dat moment onvoldoende hulp aanwezig is.
