Eerste vaccinatieactie longontsteking in vluchtelingenkamp Zuid-Sudan
Artsen Zonder Grenzen start een vaccinatiecampagne in het Yida vluchtelingenkamp in Zuid-Sudan. Het is een van de eerste keren dat het pneumokokkenconjugaatvaccin (PCV) in een vluchtelingenkamp wordt gebruikt en het is de eerste keer ooit dat het in Zuid-Sudan wordt toegepast. Dit vaccin beschermt tegen de pneumokokken, de meest voorkomende bacterie die longontsteking veroorzaakt. Maanden van onderhandeling met de fabrikant waren echter nodig om het vaccin voor een voor Artsen Zonder Grenzen betaalbare prijs te kunnen kopen.
Longontsteking is een van de voornaamste doodsoorzaken onder jonge kinderen. Juist in vluchtelingenkampen zijn kinderen hier extra kwetsbaar voor, vanwege de slechte leefomstandigheden. Vorig jaar, toen de Sudanese vluchtelingen massaal toestroomden, bleek in het Yida kamp dat luchtweginfecties zoals longontsteking een van de grootste oorzaken waren voor sterfte onder jonge kinderen. Het gaat om mensen die hevige gevechten tussen de Sudanese regering en de rebellengroep SPLM-N in de Sudanese staat Zuid-Kordofan ontvluchten. Een inenting met het relatief nieuwe pneumokokkenconjugaatvaccin kan kinderen tegen longontsteking beschermen.
Internationaal zijn er initiatieven zoals de GAVI Alliantie om nieuwere vaccins in arme landen toe te passen, maar vluchtelingen en door crisis getroffen bevolkingsgroepen vallen hierbuiten. Bovendien gelden de lagere prijzen die GAVI met farmaceutische bedrijven heeft afgesproken niet ook voor hulporganisaties die hulp verlenen in noodsituaties. Er is dus geen afspraak voor een wereldwijde lage prijs voor humanitaire organisaties als Artsen Zonder Grenzen, ondanks herhaaldelijke oproepen aan de farmaceutische industrie, waaronder aan Pfizer en GlaxoSmithKline (GSK) en de GAVI Alliantie.
'Maar juist vluchtelingenkinderen zijn extreem kwetsbaar voor ziekten die met een vaccinatie te voorkomen zijn, dus waarom krijgen wij telkens te horen dat die kinderen hun probleem niet zijn? We zouden juist er met zijn allen voor moeten zorgen dat vluchtelingenkinderen ook baat hebben bij de allernieuwste vaccins in plaats van hen in je dode hoek te laten verkommeren,' aldus Kate Elder, beleidsadviseur vaccins van de campagne van Artsen Zonder Grenzen voor toegang tot geneesmiddelen, de internationale campagneorganisatie van Artsen Zonder Grenzen.
Artsen Zonder Grenzen probeerde sinds september 2012 het pneumokokkenvaccin in te kopen om in het Yida kamp in te kunnen enten, maar moest hiervoor langdurig onderhandelen en worstelen met internationale juridische inkoopbeperkingen. Producenten van het pneumokokkenvaccin boden aan eenmalig vaccins te doneren, maar dit zou Artsen zonder Grenzen geen zekerheid bieden dat het vaccin ook direct beschikbaar zou zijn voor andere noodsituaties. Uiteindelijk wist Artsen Zonder Grenzen een gereduceerde prijs met GSK af te spreken, maar de opgelopen vertraging betekent wel dat de vaccinaties nu uitgevoerd moeten worden tijdens het – logistiek gezien zeer uitdagende– regenseizoen. Het plan is om zo'n 5.000 kinderen onder de 2 jaar in te enten. Het vaccin beschermt kinderen ook onder meer tegen een specifieke griepvorm.
'We proberen al ruim 4 jaar ervoor te zorgen dat wij nieuwere vaccins structureel betaalbaar kunnen inkopen zodat we snel kunnen inenten wanneer dat nodig is, maar die oplossing is er nog niet,' aldus dokter Greg Elder van Artsen Zonder Grenzen. 'Wat we nodig hebben is dat farmaceutische bedrijven en de GAVI Alliantie ons een werkelijk lage, wereldwijd geldende prijs voor nieuwe vaccins bieden. Wij kunnen het leven van jonge kinderen in nood helpen redden, help ons dit te doen.'
