Genezen is weer kunnen glimlachen
Wat een dag ! Zoveel gezien en zoveel te vertellen!
Na een nacht in het gezelschap van een slang onder mijn bed zijn we in vroegte vertrokken naar Mujinga. Samen met Odette, onze begeleidster, reizen we naar de mobiele post die Artsen Zonder Grenzen er heeft. Één keer per maand gaat Artsen Zonder Grenzen een van de verschillende provincies af om zoveel mogelijk vrouwen te bereiken die te kampen hebben met fistula’s en/of incontinentieproblemen.
Het voornaamste medium waarmee ze ongeveer veertig procent van de vrouwen bereiken is de radio. Daarnaast brengt Artsen Zonder Grenzen hen ook op de hoogte via de kerk en de dorpshoofden. Het is belangrijk dat er zoveel mogelijk vrouwen de mogelijkheden kennen die ze hebben om hun fistula te laten verzorgen. Door de incontinentieproblemen waarmee ze rondlopen en de geur die dat met zich meebrengt, worden ze vaak uitgesloten door het gezin of door de hele gemeenschap. Dan staan de vrouwen er alleen voor. Dit is nog één van de redenen waarom het zo’n belangrijk project is voor Artsen Zonder Grenzen. Nadat de vrouwen genezen zijn, kunnen ze namelijk terug hun normale leven met hun gezin weer oppikken.
Onderweg naar de post toe rijden we opnieuw doorheen de prachtig groene heuvels over de rode zandwegen en kom ik ogen te kort. In het plaatselijk gezondheidscentrum ontmoet ik Datus, de gezondheidsvoorlichter van het project. Hij legt ons kort de werking van het project uit en stelt ons voor aan de vrouwen in de wachtzaal. Ze zijn met een 27-tal, wat helemaal niet slecht is.
De vrouwen groeten ons vrolijk terug maar op hun gezicht zijn andere emoties af te lezen. In tegenstelling tot de sfeer gisteren is het nu meer bedrukt en zijn de blikken in de ogen van enkele vrouwen verdrietig. Zij zijn dan ook nog steeds ziek en niet genezen. Het zien van deze vrouwen heeft mij dan ook diep geraakt. Ik zou ze zo graag terug willen zien glimlachen.
De vrouwen worden in de wachtzaal ingedeeld in groepen, afhankelijk van hun klachten. Een van de gevormde groepen bevat vrouwen waarvan men vermoedt dat ze vesico-vaginale of recto-uterine fistula’s hebben. Datus geeft ze vervolgens allemaal een grote beker water zodat hij over een paar minuten kan zien of de vrouwen al dan niet last hebben van vaginaal vochtverlies. Als dit het geval is worden ze direct op consultatie gestuurd bij de assistent-chirurg, Olivier, voor nader onderzoek. Hier werkt ook Elza, een verpleegkundige uit Frankrijk die hem assisteert. Samen met Olivier volg ik een vrouw gedurende de consultatie. Aangrijpend was het zeker. Het contact tussen de patiënt en de arts is afstandelijk en terwijl de arts een sonde plaatst zie ik de vrouw voor me huilen van de pijn en ik vermoed ook angst. Dan breekt er toch iets vanbinnen.
Voordat we vertrekken richting Kirundo staat het aantal patiënten waarbij vandaag een fistula ontdekt is op vijf. Zij zullen later, als er plaats is, en de juiste chirurgen aanwezig zijn, door Artsen Zonder Grenzen zelf naar het centrum in Gitega gebracht worden voor de behandeling. In de hoop dat ze achteraf glimlachend en genezen naar huis kunnen.
