Ebola: rap zijn om epidemie in te perken

Mariano Lugli werkt normaliter als adjunct-directeur operaties in Génève. Toen ebola in maart in Guinee uitbrak, reisde hij voor Artsen zonder Grenzen naar het land om de noodhulpoperatie te coördineren. Inmiddels is zijn vervanger aangekomen en is hij terug in Europa.

Verwarring en paniek

Twee weken geleden kwam ik in Guéckédou aan, waar de uitbraak begon. Er heerste verwarring; er was nog geen bevestiging dat het om ebola ging, maar er waren volop aanwijzingen. We hebben allereerst de paniek bij het medisch personeel proberen te verminderen. Vaak zijn de mensen die de zieken verzorgen de eersten die worden besmet. Dat was al het geval in het ziekenhuis van Guéckédou en bij 4 dokters in hoofdstad Conakry. Tijdens zo’n uitbraak vlucht er veel medisch personeel uit angst; in Guéckédou werden patiënten twee tot drie dagen alleen gelaten. We legden het ziekenhuispersoneel welke hygiënische protocollen ze moesten volgen om zichzelf voor besmetting te beschermen.

Opsporen

We moesten in korte tijd veel realiseren: in twee dagen hebben we een isolatieafdeling opgezet voor de patiënten en we hebben in het ziekenhuis de nodige maatregelen om verdere verspreiding te voorkomen ingevoerd. Vervolgens hebben we de mensen die contact met de patiënten hadden gehad, opgespoord en hun gezondheidstoestand gedurende 21 dagen gevolgd. Als zij geen symptomen vertoonden, beschouwden we ze als niet besmet.

Beperken

We geven voorlichting met inschakeling van de lokale media, teams trekken het gebied in om mogelijk met ebola besmette mensen op te sporen en voor verpleging naar de isolatie-units te brengen. En we volgen de ontwikkeling van de uitbraak nauwgelet. Door rap actie te ondernemen heb je kans dat je de epidemie kunt beperken. Onze psychologen begeleiden patiënten en hun familie; het stigma rondom ebola is groot. En we hebben aparte zones opgezet voor mensen bij wie ebola is bevestigd en bij wie dat nog niet zo is. In ons laboratorium kunnen we binnen 12 uur uitslag geven hierover, want ebola kan alleen via labtests bevestigd worden.

Continu opletten

In eerste instantie zou ik er alleen 10 dagen blijven, maar op de weg terug hoorde ik dat ook in hoofdstad Conakry ebola was bevestigd, dus ben ik langer gebleven. Als noodhulpcoördinator moest ik veel overleggen bijwonen, maar wanneer ik ook maar even tijd had ging ik naar de isolatie-units om het team te helpen door bloedmonsters af te nemen en het moreel hoog te houden. Want zo’n uitbraak geeft veel spanning: je kent de ziekte en de risico’s, je weet dat je geen fouten mag maken, en dus dat je continu moet opletten.

Solidariteit

Tegelijkertijd is de werkdruk hoog - in het begin stond het team elke ochtend om twee of drie uur ’s nachts op – en ben je dus gewoon moe. De solidariteit in het team was enorm groot: iedereen hielp elkaar. Want het is nogal wat om je elke dag in beschermende kleding te hijsen, de isolatie-units in te gaan, en het platteland in te gaan om naar mogelijk met ebola besmette mensen te zoeken.

- Mariano