Srebrenica 20 jaar: Artsen Zonder Grenzen publiceert kritische studie over toenmalige dilemma’s
Twintig jaar na de val van de enclave Srebrenica publiceert Artsen Zonder Grenzen voor het eerst een kritische studie over haar toenmalige interventie: “Artsen Zonder Grenzen en Srebrenica 1993-2003”. De enclave werd bezet sinds 1993 en kwam in handen van de Servische Bosniërs in juli 1995. Tijdens de overname werden ongeveer 8.000 mannen ouder dan 16 afgemaakt, ondanks de aanwezigheid van de VN-vredestroepen die hen bescherming moesten bieden in een gebied dat als “veilige zone” was erkend.
De medische teams van Artsen Zonder Grenzen verzorgden patiënten in het ziekenhuis in de enclave van maart 1993 tot juli 1995. Onze logistieke medewerkers transformeerden publieke gebouwen tot logementen voor 20.000 mensen die naar de stad gevlucht waren.
Op het moment dat de stad werd ingenomen, waren twee van onze medische medewerkers aanwezig. Artsen Zonder Grenzen zou hier later over getuigen, en riep verschillende landen op onderzoek te voeren naar de politieke en militaire verantwoordelijken voor de val van de stad, en voor het feit dat de bevolking aan haar lot overgelaten werd.
De gepubliceerde studie plaatst interne rapporten van Artsen Zonder Grenzen, persartikels en getuigenissen van ons personeel over de bezetting en de inname van Srebrenica in perspectief, alsook de daaropvolgende parlementaire onderzoeken. Op de speciale website waar de studie is ondergebracht, staan ook videofragmenten uit het archief van Artsen Zonder Grenzen en de media.
De studie onderzoekt de dynamiek, de beperkingen en dilemma’s die de interventie van Artsen Zonder Grenzen en haar publieke stellingname over de gebeurtenissen opriepen. Kon Artsen Zonder Grenzen bijvoorbeeld aandringen op een evacuatie van de burgerbevolking die wilde vluchten, met het risico dat de belegeraars dit zouden aangrijpen om een etnische zuivering door te voeren? Wekte Artsen Zonder Grenzen niet onbedoeld de indruk dat de bevolking veilig was zolang haar teams aanwezig waren? Deelt Artsen Zonder Grenzen niet voor een deel in de verantwoordelijkheid voor het achterlaten van de bevolking en de daaropvolgende slachtpartij door te geloven dat de troepen van de VN de enclave en de bevolking zouden beschermen? Was Artsen Zonder Grenzen in staat de internationale dynamieken en omstandigheden te begrijpen die geleid hebben tot de slachtpartij van een bevolking aan wie Artsen Zonder Grenzen zorg verstrekte?
