De Griekse regering dwingt een ondoordachte en mogelijk zeer schadelijke quarantaine af voor migranten en asielzoekers in het kamp Moria op het Griekse eiland Lesbos, nadat eerder deze week de eerste COVID-19-patiënt werd bevestigd in het kamp. Een dergelijke massale quarantaine is onverantwoord en moet koste wat het kost worden vermeden. Het gebrek aan een doordachte strategie om de overdracht van COVID-19 onder de vluchtelingenbevolking te beperken, mag niet worden verdoezeld door deze beslissing.
Het aantal bevestigde gevallen van COVID-19 onder de inheemse eilandbewoners is de laatste tijd gestegen, maar er is tot op heden slechts één bevestigd geval van COVID-19 onder de bewoners van het kamp. De zorgplicht van de regering vereist dat ze de volksgezondheidsreactie voor de asielzoekers van Moria stimuleert, niet dat ze hen in hun helse omstandigheden opsluit.
Moria is voor niemand veilig, maar meer dan 200 mensen in het kamp zijn uiterst kwetsbaar door hun leeftijd en onderliggende aandoeningen. Samen met andere actoren roept Artsen Zonder Grenzen al maandenlang op tot de volledige evacuatie van alle bewoners – en de meest kwetsbare mensen eerst – van het kamp Moria naar het Griekse vasteland of andere EU-lidstaten.
In april beloofde de regering nog een dergelijke evacuatie van de eilanden. Maar vijf maanden later zitten deze mensen nog steeds vast en worden ze nu zelfs opgesloten in een schadelijke quarantaine. Nu de eerste COVID-19-patiënt is bevestigd in Moria, is het van essentieel belang dat deze mensen naar een veilig onderkomen worden overgebracht. Als dat niet gebeurt, zou dat een duidelijke schending zijn van de zorgplicht van de Griekse autoriteiten.
Deze mensen net beschermen tegen Covid-19, in plaats van hen in gevaar te brengen
"Blijkbaar zijn de lokale gezondheidsautoriteiten begonnen met het testen van de bewoners van het kamp, maar dat is slechts een fractie van wat er moet gebeuren", stelt Caroline Willemen, projectcoördinator van Artsen Zonder grenzen op Lesbos. "Een degelijke respons in volksgezondheid is wat nodig is: met zowel contacttracing als testen, het verbeteren van de hygiënische omstandigheden én een betere toegang tot gezondheidszorg. We zien geen rechtvaardiging voor de gedwongen massaquarantaine en wat nog erger is, we weten dat deze maatregelen de geestelijke gezondheid van onze patiënten nog verder zullen aantasten.”
“Op dit moment zijn er in Moria oudere mensen met onderliggende aandoeningen, zwangere vrouwen en kinderen die bang zijn om blootgesteld te worden aan meer trauma's als gevolg van dit beleid.” Willemen besluit duidelijk: “De overheid zou deze mensen moeten beschermen, maar door ze in het kamp te houden, stellen ze hen net bloot aan COVID-19.”
Wat moet er wél gebeuren op lesbos?
Uit haar jarenlange ervaring met het indijken van epidemieën wereldwijd én de afgelopen maanden specifiek met de COVID-19-pandemie, weet de internationale, humanitaire organisatie Artsen Zonder Grenzen wat nodig is voor een goede respons in volksgezondheid. De Griekse regering moet niet haar toevlucht nemen tot een schadelijk quarantainebeleid, maar wel:
via gezondheidspromotie de verspreiding van informatie én de samenwerking met de gemeenschap stimuleren,
toegang tot basishygiëne garanderen voor iedereen,
evacuatie en afscherming van mensen die een verhoogd medisch risico lopen,
massale testing en contacttracing opstarten,
isolatie en behandeling van bevestigde COVID-19-patiënten toelaten,
quarantaine enkel invoeren op plaatsen waar aan deze minimumnormen wordt voldaan en waar medische follow-up kan worden gewaarborgd.
Als de Griekse regering haar verantwoordelijkheid tot zorgplicht wil opnemen, moet zij dringend ook de andere maatregelen invoeren - of Moria volledig evacueren - in plaats van te vertrouwen op een massale quarantaine die geen enkel voordeel voor de volksgezondheid zal opleveren en onvermijdelijk extra leed zal veroorzaken.
