Wereld Anticonceptie Dag: waarom de toegang tot voorbehoedsmiddelen van maatschappelijk belang is
Maandag 25 september 2023
Vandaag is het Wereld Anticonceptie Dag. Toegang tot anticonceptie vermindert het aantal gevallen van onveilige abortus, wat een van de belangrijkste oorzaken van moedersterfte in de wereld is en bovendien verbetert het de gezondheid van vrouwen, meisjes en kinderen. Maar anticonceptie is jammer genoeg niet voor iedereen vanzelfsprekend het hangt immers sterk af van de context waarin iemand geboren is of opgroeit.
Wereld Anticonceptie Dag
1. Anticonceptie kan de moedersterfte met 30% verlagen (90% van de abortusgerelateerde en 20% van de obstetrische sterfte)²
2. In lage- en middeninkomenslanden heeft 43% (14 miljoen) van de 32 miljoen seksueel actieve adolescenten van 15-19 jaar geen of amper toegang tot anticonceptie.
3. Elk jaar hebben tienermeisjes 21 miljoen zwangerschappen, waarvan ongeveer de helft (ongeveer 10 miljoen) ongewenste zwangerschappen zijn. Meer dan de helft (5,7 miljoen) van deze ongewenste zwangerschappen eindigt in abortus en de meerderheid hiervan vindt plaats in onveilige omstandigheden.
² WHO, USAID, Repositioning Family Planning: Guidelines for advocacy and action, 2008
Anticonceptie is hoofdzakelijk een manier om zwangerschap te voorkomen en vruchtbaarheid te controleren en zorgt ervoor dat mensen op deze manier autonomie en zeggenschap hebben over hun seksualiteit.
Daarnaast draagt contraceptie bij tot het maatschappelijk welzijn, het vermindert sterfte en ziektes en het bevordert het economisch en sociaal welzijn. De toegang tot anticonceptie stimuleert bovendien de gezondheid van vrouwen, meisjes en kinderen: contraceptie verlengt namelijk de periode van borstvoeding en verlaagt het aantal sterfgevallen onder kinderen met een laag geboortegewicht en het aantal vroeggeboorten. De toegang tot anticonceptie vermindert het aantal gevallen van onveilige abortus, wat een van de belangrijkste oorzaken van moedersterfte is in de wereld.
Toegang tot anticonceptie in lage- en middeninkomenslanden
In vele gevallen is de toegang tot voorbehoedsmiddelen jammer genoeg niet vanzelfsprekend. In lage- en middeninkomenslanden hebben 218 miljoen vrouwen tussen 15 en 49 jaar geen toegang tot anticonceptie. Dit komt doordat de gezondheidsdiensten geen of amper anticonceptiemiddelen aanbieden of niet over de financiële middelen beschikken om kwalitatief goede zorg te bieden. Een andere reden is dat er angst heerst voor bijwerkingen, maar ook culturele of religieuze weerstand spelen hier een rol in.
Stigma rond anticonceptie bij adolescenten
43% (14 miljoen) van 32 miljoen seksueel actieve adolescenten tussen de 15 en 19 jaar in lage- en middeninkomenslanden hebben slechte toegang tot anticonceptie.
Elk jaar hebben tienermeisjes 21 miljoen zwangerschappen, waarvan ongeveer de helft (ongeveer 10 miljoen) ongewenste zwangerschappen zijn. Meer dan de helft (5,7 miljoen) van deze ongewenste zwangerschappen eindigt in abortus en de meerderheid hiervan vindt plaats in onveilige omstandigheden. Tieners worden bovendien geconfronteerd met tal van sociale, culturele en economische barrières om toegang te krijgen tot anticonceptiediensten. Ze aarzelen ook vaak om anticonceptiediensten te zoeken uit angst dat hun ouders of andere volwassenen op de hoogte zullen worden gebracht.
Anticonceptie maakt integraal deel uit van AZG’s kernactiviteiten op vlak van reproductieve gezondheid
Contraceptie is een essentiële gezondheidsdienst in de projecten van AZG, en vooral voor mensen die reproductieve en/of seksuele gezondheidszorg nodig hebben. Voor de toegang tot anticonceptie baseren we ons op verschillende principes:
Toegang tot contraceptie
Autonomie
Respect
Vertrouwen
Wederzijdse toestemming
Het principe van non-discriminatie
Persoonsgerichte aanpak
De beste anticonceptiemethode is de aanpak waar de persoon zich het meest comfortabel bij voelt en het meest tevreden mee is. AZG beschikt dan wel over medische kennis in kader van anticonceptie, maar het is nog altijd de persoon zelf die zijn eigen leven en lichaam het beste kent.
Het medische bezoek voor anticonceptie zorgt voor vereenvoudigde zorg en verbetert de toegang verbeteren met behoud van de veiligheid van de patiënt.
Een eerste bezoek ziet er als volgt uit:
Verwelkomen en een positieve vertrouwensrelatie opbouwen
Luisteren naar hun verwachtingen en voorkeuren
Informatie inwinnen over hun medische geschiedenis en seksleven
Een gericht, vrijwillig lichamelijk onderzoek uitvoeren