Watersnood in Pakistan: Hopen op het beste, rekening houden met het slechtste

Een grote ramp heeft altijd een onmiddellijke effect, waarbij doden en gewonden vallen. Maar ook daarna duiken vaak nog gezondheidsrisico’s op. Die hebben te maken met de moeilijke levensomstandigheden, het gebrek aan hygiëne, drinkbaar water en toegang tot gezondheidszorg. De overstromingen in Pakistan zijn daarop geen uitzondering. Artsen Zonder Grenzen werkt dan ook hard om de uitbraak van ziektes te voorkomen en basisgezondheidszorg te garanderen voor de getroffen bevolking.

In het begin van deze crisis zette Artsen Zonder Grenzen de voorziening van gezondheidszorg verder in haar bestaande projecten in de provincies Khyber Pakhtunkhwa en Baloechistan. Maar daarnaast werden ook meteen nieuwe activiteiten opgezet, met extra gezondheidscentra en mobiele hulpposten in andere getroffen provincies, zoals Sindh en Poenjab. Op dit moment zien onze teams in de gezondheidscentra vooral ziektes die te maken hebben met de moeilijke levensomstandigheden en het gebrek aan zuiver water.
“Bij de meer dan 10.000 raadplegingen in de voorbije weken zagen we vooral huidaandoeningen, ontstekingen van de luchtwegen en acute diarree,” zegt Ahmad Mukhtar, arts en medisch coördinator voor Artsen Zonder Grenzen in Pakistan. “Er zijn enkele patiënten die cholera kunnen hebben. We verzorgen hen en wachten op de officiële bevestiging van de diagnose.”
In de acht mobiele hulpposten van Artsen Zonder Grenzen is zo’n tien procent van de patiënten al behandeld voor acute waterige diarree. In het district Swat deden onze teams 321 raadplegingen. 24 mensen werden overgebracht naar het behandelingscentrum voor diarree dat Artsen Zonder Grenzen heeft opgezet in het ziekenhuis van Mingora.

Cholera

In sommige regio’s van Pakistan, onder meer in de overstroomde gebieden van Khyber Pakhtunkhwa, komt cholera regelmatig voor. Dat de ziekte bij een klein aantal patiënten opduikt, is dus geen verrassing. In het district Lower Dir behandelde Artsen Zonder Grenzen in augustus 2009 nog 2.500 patiënten bij een cholera-epidemie.
Cholera krijg je door besmet water of voedsel te gebruiken en kan zich in onhygiënische omstandigheden erg snel verspreiden. De bacterie verhindert dat het lichaam water vasthoudt en dat leidt snel tot uitdroging. Door oplossingen met rehydratatiezouten te drinken, of met een infuus toe te dienen voor ernstige gevallen, kan de ziekte relatief gemakkelijk genezen.
“Cholera is een ernstige vorm van acute diarree. Maar een paar mogelijke gevallen betekenen niet dat een epidemie op punt staat uit te breken,” zegt Ahmad Mukhtar nog. “We moeten erg waakzaam blijven. Mensen met acute diarree moeten we zo snel mogelijk vinden en verzorgen. Mensen met acute diarree behandelen we precies alsof ze cholera hebben. Onze medewerkers in de mobiele hulpposten en ziekenhuizen spelen een belangrijke rol in het vinden en opvolgen van mogelijke ziektegevallen in de lokale gemeenschappen.”

300.000 liter zuiver water

De overstromingen en de aanhoudende regen maken de situatie er natuurlijk niet eenvoudiger op. Er is maar een beperkte beschikbaarheid van drinkbaar water en de levensomstandigheden verslechteren aldoor, ook op vlak van hygiëne. Daarom werken de team van Artsen Zonder Grenzen hard om de levensomstandigheden van de bevolking én de toegang tot drinkwater te verbeteren.
Elke dag voorziet Artsen Zonder Grenzen 300.000 liter water aan getroffen gemeenschappen in verschillende delen van het land. Op plaatsen als Nowshera of Charsadda zijn watertanks geplaatst die regelmatig worden bijgevuld. Op andere plaatsen zoals Swat werken onze teams samen met de lokale gemeenschap om water te zuiveren en te verdelen op plaatsen zoals scholen en moskeeën.
In heel Pakistan heeft Artsen Zonder Grenzen intussen aan meer dan 50.000 mensen verschillende soorten kits met hulpgoederen verdeeld. In Fadfedar canal, in Baloechistan, zijn er samen met hygiënekits en kookgerei ook chloortabletten, om water te zuiveren, en muskietennetten, om malaria te voorkomen, verdeeld. Daarbij worden informatiesessies georganiseerd om mensen te tonen hoe ze het water het best kunnen zuiveren.

Voorbereid op een epidemie

Als er toch een uitbraak van acute diarree zou gebeuren, dan staat Artsen Zonder Grenzen klaar om haar voorzieningen voor de behandeling van acute diarree onmiddellijk uit te breiden. Noodkits staan al klaar in de meerderheid van de gezondheidsfaciliteiten waar Artsen Zonder Grenzen werkt.
Maar op dit moment hopen de teams dat de grootschalige verdeling van water, hygiënekits en kookgerei de verspreiding van ziektes zoals cholera, maar ook schurft, dysenterie, tyfus en malaria te vermijden. Artsen Zonder Grenzen voorzag al 7.000 getroffen families van het nodige.
Maar het lijdt geen twijfel dat er nog veel meer moet gebeuren om zelfs maar basishulp te bieden aan alle slachtoffers van de overstromingen in Pakistan. Twee weken na het begin van de overstromingen hebben te veel mensen nog steeds te weinig hulp gekregen.