De tijd dringt in de strijd tegen hiv/aids en tuberculose
De recente annulering van Ronde 11 van het Wereldfonds voor hiv/aids, tuberculose en malaria, bedreigt de historische vooruitgang die al geboekt werd in de strijd tegen deze ziekten. Dat heeft Artsen Zonder Grenzen (AZG) gezegd tijdens de conferentie van AFRAVIH (Alliance francophone des acteurs de santé contre le VIH) in Genève.
De tijd dringt. Artsen Zonder Grenzen roept alle stakeholders op om opnieuw te bevestigen dat ze 15 miljoen mensen een behandeling willen schenken tegen 2015 en dat ze nieuwe medische strategieën willen steunen om die doelstelling te bereiken. AZG pleit ook voor de dringende organisatie van een donorconferentie om ervoor te zorgen dat er vanaf 2012 nieuwe financieringsmogelijkheden zijn.
“Dankzij de politieke wil in het voorbije decennium werd er aanzienlijke vooruitgang geboekt in de behandeling van aids en konden er generische medicijnen ontwikkeld worden”, aldus Dr. Annick Antierens, adjunct-medisch directeur van AZG. “Ik mag er niet aan denken dat die resultaten nu bedreigd worden door een gebrek aan politieke inzet of financiering.”
De hoop om de hiv/aids-epidemie in te dijken, is nog nooit zo groot geweest. De decentralisatie van de zorgverlening, dankzij het delegeren van taken en een grotere betrokkenheid van de gemeenschap, heeft voor meer hiv-behandelingen gezorgd. Patiënten vroegtijdig behandelen houdt hen gezond, vermijdt overlast in gezondheidsfaciliteiten en beperkt de verspreiding van het virus. Bovendien zijn er nu betere medicijnen, zoals tenofovir, dat minder giftig is en gemakkelijker is om dagelijks in te nemen dan eerdere geneesmiddelen.
In haar rapport “Losing Ground” onderlijnt Artsen Zonder Grenzen de gevolgen van het gebrek aan financiering voor mensen met hiv/aids en tuberculose in de landen waar de organisatie werkt. Veel landen hebben al stappen ondernomen om meer programma's te leiden voor de preventie van de overdracht van hiv van moeder op kind, en voor meer screening en behandelingen voor baby's. De huidige terugtrekking van geldschieters zou echter het einde kunnen betekenen van die veelbelovende initiatieven.
Patiënten in Malawi, Lesotho en Oeganda, die vandaag op een behandeling wachten, zien hun hoop in rook opgaan, omdat steeds minder mensen een behandeling krijgen. In de Democratische Republiek Congo worden de behandelingen ook al gerantsoeneerd: slechts 2.000 nieuwe patiënten kregen in 2011 een behandeling (vijf keer minder dan het jaar voordien) en behandelingen met aidsremmers liggen nog steeds onder de 15%. In Myanmar is er al bewijs van een aanzienlijk gebrek aan behandelingen tegen multiresistente tuberculose: elk jaar worden daar 9.300 nieuwe gevallen genoteerd, terwijl er maar drie procent van behandeld wordt.
“Duizenden levens staan op het spel. Er zouden erg veelbelovende medische strategieën kunnen worden toegepast, maar de huidige politieke ommezwaai is een echte tegenslag”, zegt Dr. Antierens. “Medische teams zullen opnieuw voor dilemma's komen te staan en moeten kiezen tussen patiënten die allemaal een behandeling nodig hebben. Bovendien is het niet ethisch verantwoord om patiënten te onderzoeken zonder ze te behandelen.”
De huidige financiële tekortkoming zal zonder twijfel sociale gevolgen en een impact op de volksgezondheid hebben. De zorgvoorziening zal gecentraliseerd, en dus ook duur en inefficiënt blijven. Er zullen geen verbeterde behandelingen toegediend worden, hoewel ze minder bijwerkingen teweegbrengen en ervoor zorgen dat patiënten hun behandeling volhouden. En ten slotte zal multiresistente tuberculose zich wereldwijd blijven verspreiden.
Omdat er geen duidelijkheid is over de financiering na 2014 is er niet veel hoop dat de behandeling van die chronische ziektes opgekrikt zal worden. Want wie wil het risico nemen om nieuwe patiënten te behandelen als niemand met zekerheid kan zeggen of er binnen een jaar of twee nog financiële middelen voor zijn?