Ebola: vooruitgang in bestrijding epidemie mag niet ondermijnd worden
In Liberia is het aantal gerapporteerde gevallen van ebola in de afgelopen weken gedaald. Dat wil zeker niet zeggen dat de uitbraak voorbij is. Nieuwe haarden van de ziekte blijven ontstaan in het hele land, zegt Artsen Zonder Grenzen. De organisatie waarschuwt dat de internationale hulpoperatie tegen de ziekte aangepast moet worden aan deze nieuwe fase. Anders zal de winst die tot nu toe geboekt is in de strijd tegen ebola worden ondermijnd.
In de buurlanden Guinee en Sierra Leone stijgt het aantal patiënten nog, maar in Liberia zien de teams van Artsen Zonder Grenzen een daling in het aantal patiënten in de ebolaklinieken. Dat is voor het eerst sinds het begin van de epidemie.
In Monrovia behandelt Artsen Zonder Grenzen 50 patiënten in de ELWA3-kliniek, die 250 bedden telt. In Foya, in het noorden van Liberia, zijn er sinds 30 oktober geen patiënten meer in de kliniek. Sinds die datum zijn er daar ook geen bevestigde gevallen meer bijgekomen. Net als eerder in Guinee kunnen de aantallen gevallen weer gaan stijgen. Na twee sterke terugvallen in het aantal opnames in de klinieken van Artsen Zonder Grenzen, nemen de aantallen patiënten daar nu weer toe.
“In Liberia begint de internationale respons nu eindelijk vorm te krijgen”, zegt landencoördinator Fasil Tezera in Liberia. “Er komt nu financiële steun naar het land en de bouw van grote isolatiecentra voor ebola is begonnen. De isolatiecentra in Monrovia en sommige andere delen van het land hebben nu adequate capaciteit en we moeten de strategie aanpassen als we de ontwikkeling van de epidemie vóór willen blijven. De prioriteit moet nu liggen bij een flexibelere benadering die snel reageren op uitbraken mogelijk maakt en het reguliere gezondheidssysteem weer op een veilige manier draaiende krijgt.”
Alerte en goed-uitgeruste snelle-reactie teams moeten worden ingezet om gericht ziektehaarden te onderzoeken waar ze ook maar ontstaan en dan een adequate reactie organiseren, stelt Artsen Zonder Grenzen. Daarbij hoort het kunnen isoleren van patiënten, het opsporen van mensen die contact hebben gehad met een zieke, het organiseren van veilige begrafenissen, het desinfecteren van besmette plaatsen en het mobiliseren van gemeenschappen.
“Onze indruk is dat in Foya deze complete benadering, naast de actieve betrokkenheid van de gemeenschap, geleid heeft tot een gestage reductie van het aantal gevallen in het district”, zegt noodhulpcoördinator van Artsen Zonder Grenzen en arts Nico Heijenberg. “Vertrouwen en begrip van de gemeenschap zijn enorm belangrijk voor de acceptatie van medische activiteiten en voor het succesvol indammen van het virus.”
Ook het weer opstarten van essentiële medische voorzieningen is een essentiële component van een campagne tegen ebola.
De Liberiaanse gezondheidszorg is nagenoeg volledig ingestort door de epidemie. Veel ziekenhuizen en klinieken zijn gesloten. Waar ze nog draaien, worden koortsige of brakende patiënten weggestuurd uit angst dat ze ebola hebben. Artsen Zonder Grenzen past haar interventie in Monrovia aan door het uitvoeren van een massadistributie van malariamedicijnen en het openen van een kliniek waar mensen gescreend kunnen worden op ebola naast het Redemption-ziekenhuis van de overheid, dat 200 bedden telt. Daardoor kan het ziekenhuis weer veilig open gaan.
“Maatregelen voor infectiebeheersing zoals triagepunten in reguliere medische faciliteiten moeten snel worden opgezet, om de verspreiding van ebola te stoppen en te voorkomen dat mensen aan te voorkomen ziekten en niet behandelde complicaties sterven”, zegt Heijenberg. “Veel van de internationale gelden voor ebola zijn toegewezen aan specifieke projecten. In plaats daarvan moeten internationale donoren en de uitvoerende organisaties hun middelen met flexibiliteit inzetten, zodat ze daar kunnen worden gebruikt waar ze het hardste nodig zijn.
Artsen Zonder Grenzen bestrijdt ebola in Guinee, Liberia en Sierra Leone met zo’n 3.300 medewerkers. De organisatie heeft 6 ebolaklinieken en twee transitcentra. In Mali geeft een team van Artsen Zonder Grenzen technische ondersteuning aan het ministerie van Volksgezondheid. Sinds het begin van de uitbraak heeft Artsen Zonder Grenzen meer dan 5.600 patiënten verzorgd.