Sri Lanka: eindelijk bereiken ook zieke vluchtelingen ziekenhuizen

Dinsdag 14 Juli 2009

In het district Vavuniya verrichtten de medische teams van Artsen Zonder Grenzen samen met het Sri Lankaanse ministerie van Volksgezondheid op vijf maanden tijd meer dan 5.000 chirurgische ingrepen – vooral voor verwondingen veroorzaakt door de conflicten. Vandaag concentreren onze activiteiten zich op de postoperatieve verzorging (kleine chirurgische ingrepen, verbanden, kinesitherapie) en hospitalisaties van ontheemden.

Zeven weken na afloop van de gevechten tussen het Sri Lankaanse leger en de rebellen van de Tamiltijgers, zien de ziekenhuizen weliswaar minder patiënten maar er zijn nog steeds meer zieken dan er bedden beschikbaar zijn. In het ziekenhuis van Vavuniya heeft het patiëntenaantal zich de voorbije weken gestabiliseerd rond de 1.200, terwijl er 450 bedden beschikbaar zijn. Artsen Zonder Grenzen werkt samen met het personeel van het ministerie van Volksgezondheid in de ziekenhuizen van Vavuniya en Pompaimadu, en ook in een AZG-ziekenhuis tegenover de kampen in Menic Farm.
De chirurgische ingrepen en postoperatieve zorgen voor de gewonden vertegenwoordigen in juni nog een groot deel van de activiteiten, met bijna 1.200 ingrepen voor oorlogsverwondingen en duizenden verbanden. “Momenteel melden ook steeds meer zieke ontheemden zich in de ziekenhuizen”, aldus Hugues Robert, AZG-landverantwoordelijke voor Sri Lanka.
“We mogen niet vergeten dat de bevolking in het district Vavuniya op een aantal maanden tijd zo goed als verdubbeld is, met meer dan 260.000 ontheemden uit de regio Vanni. Dat betekent dus heel wat zwangere vrouwen, veel kinderen met complicaties door bijvoorbeeld infecties aan de luchtwegen, gevallen van ondervoeding en diarree. Het ministerie van Volksgezondheid dreef de capaciteit voor de behandelingen op, maar gezien de omvang van de behoeften vinden wij het belangrijk dat Artsen Zonder Grenzen haar steun en expertise ter beschikking blijft stellen.”
Artsen Zonder Grenzen richtte een ziekenhuis op tegenover de kampen in Menic Farm. Sinds de opening van het ziekenhuis op 22 mei van dit jaar werden om en bij de 600 patiënten opgenomen. Het merendeel van deze patiënten zijn ontheemden die door de medewerkers van het ministerie van Volksgezondheid in de kampen of door andere overvolle ziekenhuizen doorverwezen worden. Zij komen af en aan met ambulances, steeds onder begeleiding van iemand van de veiligheidstroepen.
“De hoofdredenen voor een hospitalisatie zijn oude verwondingen, huidinfecties en infecties aan de luchtwegen", beschrijft Marie-Noëlle Rodrigue, verantwoordelijke voor de noodoperaties van Artsen Zonder Grenzen. “Wij passen ons aan de medische behoeften aan. Zo voorzien we bijvoorbeeld obstetrische zorgen. Maar doordat we geen medische activiteiten in de kampen aanbieden, hebben wij erg weinig zicht op de gezondheidstoestand van de bevolking buiten het oorlogsgebied."

Een deel van de ontheemden moet meerdere dagen tot weken in het ziekenhuis blijven. Dat is bijvoorbeeld het geval voor de verlamde of voor het leven gehandicapte patiënten die in het ayurvedische ziekenhuis van het ministerie van Volksgezondheid in Pampaimadu worden verzorgd. De kinesisten van AZG helpen hen iets meer mobiliteit terug te winnen zodat ze zich met krukken of een rolstoel geleverd door Handicap International kunnen verplaatsen. Onder de gewonden en zieken zijn er heel wat die maar moeilijk hun leven weer kunnen opnemen.
“Ik zie nog steeds het beeld van die vrouw voor me, met haar getekend gezicht waar je geen leeftijd meer op kan plakken en haar dochtertje van 8 jaar, de enige overlevende van haar vier kinderen, die haar helpt bij de dagdagelijkse handelingen”, herinnert een verpleegster zich. “Af en toe leek ze volledig afwezig, de enige manier om ondanks de medicijnen even aan de pijn te ontsnappen. Ze raakte gewond door verschillende bomontploffingen en moet nu een aantal huidtransplantaties ondergaan Ik herinner mij ook een 7-jarig jongentje dat niet meer praatte en bijna niets meer at, sinds de dood van zijn vader twee maanden eerder. Hij was zwaar ondervoed, maar had tijdens zijn opname gewicht gewonnen. Tot zijn vertrek had hij echter geen enkel woord gesproken.”

Overzicht AZG-activiteiten in het district Vavuniya

Ziekenhuis van het ministerie van Volksgezondheid in Vavuniya: AZG ondersteunt er sinds februari de chirurgische afdeling. In totaal werden er ongeveer 4.000 chirurgische ingrepen voor oorlogsverwondingen uitgevoerd.

Daarnaast bieden negen voedingsassistenten van AZG bijstand aan het voedingscentrum op de pediatrische afdeling. Op de verschillende diensten helpen bovendien een honderdtal assistenten de patiënten die moeite ondervinden om te eten of zich te wassen. Zij verdelen eveneens basismateriaal (zoals lakens, kleding en zakken) onder de nieuwe patiënten die dit nodig hebben.

Ayurvedisch ziekenhuis van het ministerie van Volksgezondheid in Pompaimadu: In dit ziekenhuis dat sinds mei door AZG wordt ondersteund, worden ruim 170 gewonden verzorgd, gaande van kleine chirurgische ingrepen tot kinesitherapie. Er werd een operatiezaaltje opgezet voor eenvoudige ingrepen zoals het schoonmaken van wonden onder verdoving zodat dat patiënt niet te veel pijn lijdt.

Ziekenhuis in Menic Farm: Dit ziekenhuis beschikt momenteel over 150 bedden en is uitgerust met 2 operatiezalen alsook 1 eenheid voor intensieve zorgen. De tenten worden stukje bij beetje vervangen door min of meer tijdelijke structuren om de omstandigheden te verbeteren. Naargelang de behoefte kunnen er extra bedden worden geplaatst. Naast de hospitalisaties wordt ook dagelijkse verzorging aangeboden, deels voor de nieuwe patiënten, deels als postoperatieve zorgen na een chirurgische ingreep.

AZG is eveneens actief op het schiereiland Jaffna: sinds 2006 in het ziekenhuis van Point Pedro (verloskunde, spoedgevallen en operaties) en sinds 2008 in het ziekenhuis van Chavakachcheri (chirurgische consulten en prenatale zorgen). Sinds juni leidt AZG ook medische activiteiten (prenatale zorgen) in de ontheemdenkampen van Jaffna.