Onverschilligheid strijdende partijen versterkt humanitaire noodsituaties

Artsen Zonder Grenzen (AZG) uit vandaag scherpe kritiek op de oorlogsvoerende partijen in Angola. Die verzuimen schaamteloos hun plicht na te komen om het leed te verzachten van tienduizenden burgers in het land, leed waarvoor ze veelal zelf verantwoordelijk zijn.

AZG stelt dat de overheid en Unita-rebellen in toenemende mate bijdragen tot de aanhoudende humanitaire crisissen in het door oorlog verscheurde land. Beide partijen misbruiken niet enkel de ontheemden in hun oorlogsstrategieën, maar leven ook hun plicht niet na om te zorgen voor voedsel en gezondheidszorg voor de burgers in de door hen gecontroleerde gebieden. Deze blijven meestal verstoken van internationale humanitaire bijstand door de onveiligheid en het gebrek aan toegankelijkheid. Daardoor hebben duizenden zieke en ondervoede mensen geen andere keuze dan opnieuw te vluchten op zoek naar dergelijke hulp. Dat geldt bij voorbeeld voor Cuemba (provincie Bié) en Mussende (provincie Cuanza Sul). Beiden zijn stukjes territorium in overheidshanden terwijl de omliggende gebieden onstabiel zijn door de aanwezigheid van Unita. In beide steden bevinden zich grote groepen ontheemden. De overheid doet weinig of niets om hen hulp te bieden ondanks de grote nood aan voedsel- en medische hulp.
De ondervoedings- en sterftecijfers bij de ontheemden zijn alarmerend hoog in Camacupa, Cuemba en Mussende. In april stelde AZG in Camacupa een algemene acute ondervoedingsgraad vast van 28%. Het Ministerie van Volksgezondheid stelde 46% vast in Cuemba en 33% in Mussende. Sindsdien, en ondanks de dramatische cijfers, hebben de autoriteiten nog geen enkele voedselhulp geboden. AZG bracht meer dan 700 zwaar ondervoede kinderen van Camacupa en Cuemba over naar haar therapeutische voedingscentra in Kuito.
"AZG vreest dat deze steden geen geïsoleerde gevallen zijn maar slechts enkele van de vele Angolese streken die onveilig zijn en dus geen internationale humanitaire hulp kunnen verwachten.", zegt Marc Poncin, AZG-vertegenwoordiger in Angola. Sinds het herbeginnen van de oorlog eind 1998 is er geen toegang meer tot de gebieden in handen van Unita maar er is geen enkele reden om aan te nemen dat de situatie er minder dramatisch zou zijn. Volgens schattingen van de VN zijn zowat 500.000 mensen in Angola buiten het bereik van hulporganisaties.
Zelfs in grote steden in overheidshanden is de ellende groot. Zo hebben in Kuito meer dan 250.000 ontheemden én inwoners niet enkel een tekort aan calorieën maar ook aan vitamines. Daardoor is een epidemie van pellagra uitgebroken, niet alleen bij de ontheemden maar ook bij de lokale bevolking. Pellagra is een fatale ziekte indien ze niet wordt verzorgd, die samenhangt met ondervoeding en een vitaminegebrek. Er zijn 70 à 80 nieuwe gevallen per week. Daarom verspreidt AZG in Kuito 6,6 miljoen dosissen van vitamine B-complex om een verdere explosie van pellagra te voorkomen.
De overheid beweert 90% van het grondgebied te controleren. Toch beantwoordt slechts een klein deel daarvan aan de basisvoorwaarden voor humanitaire bijstand. Dat is vooral te wijten aan een gebrek aan inzet bij de internationale gemeenschap en strijdende partijen voor meer toegang tot onpartijdige en neutrale bijstand.
AZG is actief in Angola sinds 1983 en werkt er momenteel met 80 expats en 850 nationale staf.