Nieuw AZG/WHO-rapport met succesvolle strategieën om de toegang tot aidsgeneesmiddelen te verbeteren

Artsen Zonder Grenzen en de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) brengen vandaag een gezamenlijk rapport uit. Het handelt over de resultaten van aids-behandelingsprojecten die AZG toepast in 10 landen waarbij antiretrovirale geneesmiddelen (ARV) worden toegediend. Het rapport vertrekt vanuit situaties waar ARV werden aangekocht en illustreert dat in landen die generische geneesmiddelen registreren en concurrentie tussen generische en merknaamproducenten toelaten, de prijzen voor ARV aanzienlijk lager liggen.

Het rapport wordt gelanceerd in Nairobi, op de eerste dag van de Internationale Conferentie over aids en sexueel overdraagbare aandoeningen (SOA) in Afrika (ICASA). Mensen met HIV, aids-specialisten en onderzoekers en leden van internationale en lokale organisaties komen er samen om strategieën te bespreken om de aids-behandeling in Afrika uit te breiden.
De auteurs van het rapport hebben de bedoeling regeringen en andere aankopers van aids-geneesmiddelen te helpen bij het vinden van goedkopere, hoogwaardige ARV en inspanningen te ondersteunen om de toegang tot behandeling te verruimen. In Afrika ten zuiden van de Sahara krijgt vandaag slechts één procent van de 4 miljoen aidspatiënten met urgente klinische noden een ARV-therapie.
Het AZG/WHO-rapport beschrijft een case study in Malawi, waar AZG geneesmiddelen aankoopt voor haar programma in het district Chiradzulu. 1.400 patiënten ontvangen er een ARV-behandeling. Malawi behoort tot de minst ontwikkelde landen en heeft een HIV-prevalentie van bijna 16%. De prijzen van ARV in Malawi zijn met US$ 288 per persoon per jaar één van de laagste ter wereld. Dit komt door de intense concurrentie van verscheidene generische producenten en het feit dat de regering een aantal belangrijke ARV registreerde. Dankzij het feit dat geneesmiddelen relatief betaalbaar zijn in Malawi kon de regering met de steun van het Mondiale Fonds voor de strijd tegen Aids, Tuberculose en Malaria, een nationaal plan ontwikkelen waarin ARV-behandeling is opgenomen.
“We hoeven niet langer machteloos toe te kijken hoe onze patiënten sterven. We kunnen ARV toedienen en zo het leven van mensen echt veranderen en verbeteren,” aldus Didakus Odhiambo, Hoofd van het AZG-project in Chiradzulu. “Dankzij het regeringsprogramma zullen we op termijn in staat zijn grote aantallen aids-patiënten te bereiken. Wij helpen nu door een vereenvoudigd en gedecentraliseerd behandelingsmodel uit te werken.”
In Kenia, waar meer dan 2 miljoen mensen met HIV leven, worden generische ARV gebruikt in de non-profit sector, waaronder AZG-projecten. Ongeveer 800 mensen krijgen een behandeling in AZG-projecten in Homa Bay, Busia en Nairobi en AZG betaalt US$ 292 per patiënt per jaar. Tot op heden zijn deze goedkope geneesmiddelen slechts beschikbaar via beperkte non-profit distributie en niet via het nationale aankoopcentrum. Het rapport toont duidelijk aan dat de Keniaanse regering de toegang zou kunnen verruimen door ARV op te nemen in het bestaande nationale geneesmiddelendistributiesysteem, zoals Kameroen dat heeft gedaan.
“In de 10 landen die in het rapport aan bod komen konden goedkopere en kwalitatief hoogstaande ARV worden geleverd aan AZG-projecten. In vele gevallen moest AZG binnenlandse distributiekanalen opzetten omdat de regering niet beschikte over een aankoopstrategie,” aldus Sophie-Marie Scouflaire, de belangrijkste auteur van het AZG/WHO-rapport.
WHO stelt zich tot doel om tegen 2005 drie miljoen mensen te bereiken met een ARV-therapie. Deze ambitieuze doelstelling kan slechts worden gehaald met een duidelijk engagement van de regeringen om nationale HIV/aids-behandelingsprogramma’s op te zetten die worden ondersteund door efficiënte nationale strategieën voor aankoop en distributie.
Toch is de aankoop slechts één element wat betreft de toegang tot behandeling. De ontoereikende internationale financiering dreigt de inspanningen die endemische landen leveren om de toegang tot behandeling te verruimen, te ondermijnen.
Er is nood aan vereenvoudiging van behandelings- en opvolgingsstrategieën om ervoor te zorgen dat de behandeling mensen op een lokaal niveau bereikt. Het volledige rapport “Surmounting challenges: procurement of antiretroviral medicines in low- and middle-income countries”, kan worden geraadpleegd in bijlage en op www.accessmed-msf.org.