Europees beleid vergroot vluchtelingencrisis verder, toont nieuw AZG-rapport aan
In het rapport ‘Obstacle Course to Europe’ dat vandaag verschijnt, analyseert Artsen Zonder Grenzen de gevolgen van de Europese maatregelen voor de vluchtelingencrisis. De conclusie is bikkelhard: het Europees beleid faalt niet alleen, maar vergroot de humanitaire crisis zelfs verder.
Artsen Zonder Grenzen baseerde zich voor het rapport op de medische gegevens die ze in haar projecten voor vluchtelingen verzamelde, en interviews met de vluchtelingen. Het rapport toont hoe Europa’s faliekante respons Artsen Zonder Grenzen en andere ngo’s geen andere keuze liet dan hun hulpverlening in Europa zelf drastisch uit te bereiden. Nooit eerder had Artsen Zonder Grenzen zoveel projecten en zoveel medewerkers actief in Europa, en nooit eerder redde Artsen Zonder Grenzen vluchtelingen op zee.
Averechts beleid
“Dat mensen betere levensomstandigheden zoeken in Europa, is niet nieuw. Integendeel: we kennen de problematiek al jaren. Maar in het jaar 2015 werd de situatie zo dramatisch, dat we niet anders konden dan ingrijpen. De EU en de Europese overheden combineren een afschrikkingsbeleid met een chaotische respons op de humanitaire crisis,” zegt Brice de le Vingne, directeur Operaties van Artsen Zonder Grenzen. “Het resultaat is dat de situatie van duizenden kwetsbare mannen, vrouwen en kinderen nog veel slechter is geworden. Voor 2016 moet de EU kijken naar het menselijk lijden dat haar beleid veroorzaakt, haar verantwoordelijkheid nemen, en uit haar fouten leren.”
Het afschrikkingsbeleid schrikt in werkelijkheid geen mensen af, maar maakt hun reis slechts gevaarlijker, ellendiger, en duurder. In 2015 overleefden minstens 3771 mensen de oversteek van de Middellandse Zee niet. Omdat de EU geen veilig en legaal alternatief voorziet, duwt ze de facto vluchtelingen in de handen van mensensmokkelaars, en op overbevolkte bootjes die niet zeewaardig zijn.
Gebrekkige opvang
In Griekenland laat de overheid niet alleen na om vluchtelingen degelijk op te vangen, zij verhindert ook dat humanitaire organisaties dat in haar plaats zouden doen. Op het eiland Kos kwamen in oktober 2015 elke dag honderden vluchtelingen aan, maar vandaag is er nog steeds geen opvangcentrum. In Italië trok Artsen Zonder Grenzen zich in december 2015 terug uit het opvangcentrum in Pozzallo omdat de levensomstandigheden voor vluchtelingen er onaanvaardbaar waren en het onmogelijk was geworden voor medisch personeel om er te werken.
In heel Europa blijkt dat de overgrote meerderheid van de aandoeningen die medewerkers van Artsen Zonder Grenzen behandelden bij vluchtelingen voorkomen hadden kunnen worden als mensen de reis veilig hadden kunnen maken en goed waren opgevangen. In Servië bleek tachtig procent van de aandoeningen het gevolg van de barre tocht die de vluchtelingen moesten maken.
Veilige toegangsprocedures
“We weten dat ook 2016 het afschrikbeleid niet zal werken. Mensen zullen een betere toekomst voor zichzelf en hun families blijven zoeken in Europa. Europa moet legale en veilige toegangsprocedures voorzien, en stoppen te spelen met mensen hun leven en hun waardigheid,” zegt Aurélie Ponthieu, experte in migratie van Artsen Zonder Grenzen. “In 2015 zocht Europa naar een beleid om haar grenzen te beschermen tegen vluchtelingen. We hopen dat we in 2016 geen vluchtelingen meer zullen moeten beschermen tegen het Europese beleid.”