Niet alleen is er in het algemeen onvoldoende water voor de mensen in Gaza, maar door de afhankelijkheid van watertransport per vrachtwagen hebben zij ook geen voorspelbare methoden om aan het beschikbare water te komen. 86 procent van Gaza valt onder gedwongen verplaatsingsbevelen van het Israëlische leger, waardoor het voor watertrucks onveilig is om mensen in die gebieden te bereiken. En het gebrek aan adequate opslagmethoden in huishoudens verergert de problemen voor de inwoners.

Het tekort aan schoon water in Gaza zorgt voor meer ziekte. De medische teams van Artsen Zonder Grenzen hebben de afgelopen maand meer dan 1.000 consulten voor acute waterige diarree uitgevoerd, en ook huidaandoeningen zoals schurft grijpen om zich heen.

Schoon water is ook essentieel voor ziekenhuizen om de verspreiding van infecties tegen te gaan en patiënten gehydrateerd te houden, zodat hun lichaam kan genezen van verwondingen en ziekten.

“Er is te weinig water voor te veel mensen”, zegt Mohammed Nsier, een water- en sanitair expert voor Artsen Zonder Grenzen in Gaza. “De hoeveelheid die we kunnen leveren is erg klein in vergelijking met de behoefte, en de omstandigheden zijn extreem moeilijk.”

Israël maakt het moeilijk om mensen van veilig drinkwater te voorzien. Het heeft altijd een groot deel van de watertoevoer naar Gaza gecontroleerd. Door verzilting en verontreiniging door rioolwater en chemicaliën is er in Gaza geen natuurlijk drinkwater beschikbaar, waardoor de bevolking afhankelijk is van pijpleidingen uit Israël en ontziltingsinstallaties in Gaza. Deze infrastructuur is voortdurend het doelwit van Israëlische aanvallen.

Sinds oktober 2023 heeft Israël twee van de drie waterleidingen naar Gaza herhaaldelijk beschadigd. Naar schatting gaat 70 procent van het water dat door deze leidingen stroomt verloren door lekken in het bredere leidingnetwerk als gevolg van de schade door bombardementen. Als gevolg daarvan moet het water worden gedistribueerd met watertrucks, afkomstig van ontziltingsinstallaties. Van de 196 ontziltingsinstallaties die door de overheid en ngo's worden beheerd, is meer dan 60 procent buiten werking vanwege hun locatie of schade.

Humanitaire organisaties zijn bereid om de beschadigde leidingen en installaties van de waterinfrastructuur die vóór oktober 2023 bestond, te repareren, maar Israël heeft deze inspanningen herhaaldelijk belemmerd door de toegang tot deze locaties te weigeren. En omdat Israël ook de levering van de benodigde onderdelen voor het herstel van deze infrastructuur naar Gaza verhindert, worden op locaties die wel bereikbaar zijn reparaties uitgevoerd met behulp van “Frankenstein”-technieken, waarbij onderdelen van de ene generator of kapotte locaties worden gerecupereerd om een andere te repareren, en wanhopige pogingen worden ondernomen om onderdelen lokaal te vinden. Als er al onderdelen worden geleverd, komen ze maanden te laat aan als gevolg van opzettelijke blokkades.

Zeven waterzuiveringsinstallaties van AZG produceren genoeg water voor 65.000 mensen om 7,5 liter per dag te krijgen1, een fractie van wat nodig is. Artsen Zonder Grenzen probeert al maanden negen nieuwe zuiveringsinstallaties in Gaza te krijgen, wat de waterproductiecapaciteit van de organisatie aanzienlijk zou vergroten, maar deze pogingen zijn tot nu toe mislukt omdat Israël geen toestemming heeft gegeven of de installaties niet in Gaza heeft toegelaten.

Als de watertrucks de ontziltingsinstallaties kunnen bereiken, is de volgende stap, het distribueren van het water onder de bevolking, ook een enorme uitdaging. Het is bijna onmogelijk om de mensen veilig te bereiken, omdat de uitbreiding van de militaire activiteiten en de bombardementen in de zogenaamde veilige zones betekenen dat de distributiepunten voortdurend moeten worden verplaatst. In 2025 heeft AZG de watervoorziening op minstens 137 distributiepunten moeten stopzetten. Om de distributiepunten te bereiken, moeten mensen lange afstanden lopen met hun zware jerrycans.

“Je ziet hoe mensen ploeteren, iedereen is wanhopig op zoek naar water”, zegt een vrouw die wacht op een distributie van Artsen Zonder Grenzen in de stad Gaza. “Eerlijk gezegd is het heel, heel moeilijk om aan water te komen, zelfs een klein stukje lopen is erg moeilijk. Ik weet niet wat ik je moet zeggen – het is een marteling.”

De gevaren van het halen van water worden nog vergroot door de beperkte hoeveelheid, waardoor er spanningen ontstaan bij de distributie. Mensen vertellen AZG-medewerkers dat ze bang zijn om water te halen. Onze teams zien kinderen die verdwalen nadat een distributieplaats is verplaatst vanwege een verplaatsingsbevel of een luchtaanval, of omdat hun omgeving door de enorme schade onherkenbaar is geworden.

“Net als bij voedsel, voorraden en gezondheidszorg beperkt het Israëlische leger de toegang tot water tot een minimum”, zegt Ozan Agbas, noodhulpmanager bij AZG. “Door het water niet volledig af te sluiten, kunnen ze ontkennen dat ze de Palestijnen van hun middelen van bestaan beroven.”