De Filipijnen: één jaar na de doortocht van tyfoon Haiyan
Haiyan - of Yolanda, zoals de tyfoon door de plaatselijke bevolking wordt genoemd - was de krachtigste storm die ooit aan de kustlijn werd opgemeten en trok op 8 november 2013 een ongezien spoor van vernieling doorheen de Filipijnen. Daken werden afgerukt, dorpen werden met de grond gelijkgemaakt en gezinnen zagen hun hele hebben en houden verloren gaan. De tsunami-achtige storm eiste meer dan 6.300 mensenlevens en maakte zo’n 4 miljoen mensen op slag dakloos.
In de nasleep van de tyfoon wist Artsen Zonder Grenzen (AZG) noodhulp te bieden aan gemeenschappen op drie van de zwaarst getroffen eilanden: de gemeente Guiuan en de omliggende dorpen in Eastern Samar; de steden Tacloban en Ormoc en de gemeenten Tanauan, Palo, Santa Fe en Burauen op het eiland Leyte; de gemeenten Estancia, Carles en San Dionisio op het grote eiland Panay, en op verscheidene omliggende eilandjes. De organisatie bood dringende en onmiddellijke medische hulp aan gewonden, trok de basisgezondheidszorg en zorginstellingen terug op gang, voorzag onderdak, deelde kits uit voor de heropbouw, zorgde voor water- en sanitaire voorzieningen en bood psychosociale steun aan kinderen en volwassenen.
Een maand na de tyfoon richtte de overheid een speciale dienst op om de herstellingen en heropbouw in goede banen te leiden. Na drie maanden lag de nood aan dringende medische en humanitaire hulp al aanzienlijk lager in bepaalde gebieden en was het niet langer nodig de overstelpte openbare zorginstellingen te ondersteunen of hulpgoederen te leveren. Huizen waren heropgebouwd en de meeste ontheemden waren naar huis teruggekeerd, konden verhuizen naar nieuwe sites of vonden een tijdelijk onderkomen, hoewel enkelen nog op de evacuatiesites achterbleven.
In juli 2014 werd de noodtoestand opgeheven, maar één jaar na de ramp is het herstel en de heropbouw nog lang niet voltooid. Artsen Zonder Grenzen stemde haar steun af op de medische tekorten en de behoeften van de Filipijnen. De steun ging van dringende levensnoodzakelijke verzorging over noodhulp tot het optrekken van de openbare zorgcapaciteit naar het niveau van voor de doortocht van Haiyan.
Beetje bij beetje schroefde Artsen Zonder Grenzen haar activiteiten terug, droeg ze medische programma's over aan de lokale zorgsector en doekte ze projecten op waar haar diensten en expertise niet langer vereist waren.
In juli 2014 werd het pas voltooide en volledig uitgeruste Felipe Abrigo Memorial-ziekenhuis in Guiuan overgedragen aan de provinciale gezondheidsdienst, die het semipermanente ziekenhuis sindsdien ook leidt. Een handvol AZG-medewerkers bleef er nog drie maanden aan de slag om technische steun te bieden bij het runnen van het ziekenhuis. In oktober 2014 trok Artsen Zonder Grenzen zich officieel terug uit Guiuan.
In samenwerking met de provinciale gezondheidsdiensten steunt Artsen Zonder Grenzen vandaag nog een kraamafdeling in het Leyte Provincial Hospital (Palo, op het eiland Leyte). Bovendien helpt de organisatie nog bij het operationeel krijgen van drie andere ziekenhuizen - het Albino Memorial Hospital en het General MacArthur Hospital in Eastern Samar, en het Abuyog Municipal Hospital in Leyte.