ZUID-AFRIKA: overlevenden van overstromingen zitten zonder water en zijn blootgesteld aan ziekten
De overstromingen van 11 april teisterden de dichtstbevolkte stedelijke gebieden van de provincie KwaZulu-Natal. Grote delen van de gemeente eThekwini, rond de kuststad Durban, zitten nog steeds zonder water en sanitaire voorzieningen. Bovendien weten we nog niet wanneer deze voorzieningen worden hersteld.
Medische crisis als de situatie zo doorgaat
"Wat we nu zien is een crisis van schoon water en een crisis van sanitaire voorzieningen en waterzuivering. Dit kan leiden tot een medische crisis", zegt Sean Christie, coördinator van het noodhulpteam van Artsen Zonder Grenzen. De afgelopen twee weken hielpen de teams van Artsen Zonder Grenzen bij de levering van medische diensten en water- en sanitaire oplossingen. Dit deden we voor meer dan 30 opvangcentra waar duizenden mensen die hun huis kwijtraakten, verblijven.
De situatie is nog niet stabiel
Tot nu toe installeerde Artsen Zonder Grenzen meer dan 20 watertanks en 60 toiletten in schuilplaatsen die meestal overbevolkt zijn en geen elektriciteit, toiletten of stromend water hebben. Geleidelijk aan verbeteren de water- en sanitaire omstandigheden in veel opvangcentra, maar de situatie is verre van stabiel.
"De watertruck kwam vandaag niet," zegt Nozipho Sithole, een bewoner van een opvangtehuis. "We hebben voedsel, maar de twee grote watertanks van het opvanghuis zijn al de hele dag leeg. Niet alleen wij gebruiken de tanks, maar de hele gemeenschap zit zonder water. We hebben allemaal dorst," zegt ze. Ze voegt eraan toe dat de bewoners van het opvanghuis ook dringend medische hulp nodig hebben.
Groot risico op gezondheidsproblemen
Nothando Nkosi, een verpleegster bij Artsen Zonder Grenzen werkt met een mobiele gezondheidseenheid die momenteel de opvanghuizen bedient. "In gemeenschappen waar de watervoorziening en sanitaire voorzieningen instorten, is er een groot risico op gezondheidsproblemen." Gelukkig zagen Nothando en haar team tot nu toe geen ongewoon hoge aantallen gastro-intestinale ziekten.
Vijfde COVID-19 golf
"Zuid-Afrika kreeg ook te maken met een vijfde golf van COVID-19-besmettingen. Grote aantallen mensen in de opvangcentra lijden aan verkoudheids- en griepsymptomen. Meer dan 20% van onze patiënten vertonen deze symptomen. Het is verontrustend," zegt ze.
De gevolgen voor de bevolking
"De betrokkenheid van de gemeenschap bij ziektepreventie en de beschikbaarheid van diensten in de opvangcentra zal van cruciaal belang. Veel mensen raakten hun huis en hun spullen kwijt. Ook raakten veel mensen hun chronische medicijnen kwijt in de overstromingen," zegt dr. Manivasan Thandrayen, medisch teamleider van Artsen Zonder Grenzen.
"We bezochten een opvanghuis in KwaNdengezi waar 's nachts slechts 25 mensen slapen, maar waar overdag 78 gezinnen maaltijden komen halen. Onder welke omstandigheden moeten die 78 gezinnen dagelijks leven? We weten dat de meesten geen eten hebben, dat ze in overvolle huizen wonen zonder behoorlijke sanitaire voorzieningen en dat velen hun water rechtstreeks uit bronnen en rivieren halen.” zegt Thandrayen.
Nozipho: "We zagen die nacht veel mensen sterven. Mijn zoon van 10 en ik sliepen niet. Mijn 74-jarige moeder slaapt niet omdat ze steeds het geschreeuw van onze vrienden en buren hoort tijdens de overstromingen."
De bewoners lijden aan psychologische en fysieke klachten
Slaapgebrek en flashbacks komen regelmatig ter sprake tijdens de sessies die de therapeuten van Artsen Zonder Grenzen houden in het opvangcentrum. Ook lichaamspijn, spierpijn, hoofdpijn en vlagen van verwarring worden vaak gemeld. Volgens Artsen Zonder Grenzen adviseur Nadia van der Walt "is de angst intens elke keer wanneer het begint te regenen."
Ondanks alles geven ze niet op
Voor van der Walt is de veerkracht van de bewoners van het opvanghuis het meest opmerkelijk. "De mensen voelen zich overweldigd door het werk dat nodig is om hun leven weer op te bouwen, maar niemand zei dat ze zich hopeloos voelen. Dat is buitengewoon bemoedigend.”
