Malaria

Malaria is de meest voorkomende parasitaire ziekte ter wereld, die 300 tot 500 miljoen mensen per jaar treft en jaarlijks wereldwijd bijna één miljoen dodelijke slachtoffers maakt. In 2020 konden onze teams overal ter wereld 2.690.600 gevallen van malaria behandelen.

Afrika wordt daarbij het zwaarst getroffen, met negentig procent van alle sterfgevallen. De zwaarste vormen treffen vooral jonge kinderen, weinig of niet immune mensen (immuniteit ontwikkelt zich na contact met de parasiet) en zwangere vrouwen.

Malaria wordt veroorzaakt door vier soorten van de Plasmodium-parasiet en wordt overgedragen via besmette wijfjesmuggen. De parasiet nestelt zich in de lever, waar hij zich vermenigvuldigt en de rode bloedcellen van de gastheer aanvalt. De symptomen zijn talrijk: van koorts, hoofdpijn en gewrichtspijn tot braken, stuipen en coma.

Malaria die veroorzaakt wordt door de parasiet Plasmodium falciparum kan ontaarden in een ernstige vorm. Die kan dodelijk zijn als ze niet behandeld wordt.

SNELLE TESTS VOOR MALARIA ZIJN BELANGRIJK

De eerste symptomen van malaria verschijnen negen tot veertien dagen na de beet. Vroeger werd malaria meestal uitsluitend gediagnosticeerd op basis van de klinische symptomen. Aangezien die echter vergelijkbaar zijn met de symptomen van andere ziekten, werden er veel patiënten behandeld tegen malaria, ook al waren ze niet besmet met de parasiet.

Vandaag is er dankzij sneltests een nauwkeurige en snelle diagnose mogelijk die geen laboratoriumonderzoeken vereist. Het volstaat om een druppeltje bloed aan te brengen op een strookje met een reagens dat begint te kleuren als de test positief is.

De sneltest gebruiken om de diagnose te bevestigen, is om verschillende redenen belangrijk.

• Een vroege diagnose vermijdt dat de ziekte evolueert naar een ernstige vorm die in ongeveer dertig procent van de gevallen dodelijk is.
• Bovendien hoeven er op die manier alleen patiënten te worden behandeld die echt aan malaria lijden, en wordt geneesmiddelenresistentie beperkt.
• Wie negatief test, kan een aangepaste behandeling krijgen voor de ziekte die zijn symptomen veroorzaakt.

NIEUWE EN BETERE MEDICATIE VOOR MALARIA

Vroeger was chloroquine de belangrijkste behandeling, omdat ze goedkoop en doeltreffend was, en weinig bijwerkingen veroorzaakte. De afgelopen decennia is haar doeltreffendheid echter sterk verminderd, doordat de parasiet resistent geworden is.

ARTSEN ZONDER GRENZEN EN DE STRIJD TEGEn MALARIA

Onderzoek door Artsen Zonder Grenzen op het terrein heeft mee aangetoond dat polytherapie op basis van artemisinine (ACT) vandaag het meest doeltreffend is tegen Plasmodium falciparum. Artsen Zonder Grenzen heeft ook de Afrikaanse regeringen nadrukkelijk gevraagd om hun behandelingsprotocollen te wijzigen in het voordeel van ACT.

Hoewel alle regeringen die aanpassing schriftelijk hebben doorgevoerd, is het geneesmiddel in veel gevallen nog altijd niet beschikbaar voor de meeste patiënten. Toegang tot doeltreffende geneesmiddelen voor de ontwikkelingslanden zal een fatale progressie kunnen verhinderen en de angstwekkend hoge ziektesterfte kunnen doen dalen.

Sinds 2003 gebruikt Artsen Zonder Grenzen systematisch ACT voor haar malariapatiënten. Malaria is trouwens de meest voorkomende ziekte in onze programma’s in Afrika. 

Wil je meer weten over hoe we reageren op ziektes als malaria? Schrijf je in op onze nieuwsbrief!