Veelgestelde vragen over onze reddingsacties op zee

We krijgen erg veel vragen over onze reddingsoperaties, vooral op sociale media. Omdat het onmogelijk is om alle vragen daar te blijven beantwoorden, en omdat we vaak dezelfde vragen zien passeren, hebben we de belangrijkste hier gebundeld en beantwoord. 

GEEFT aRTSEN zONDER gRENZEN VALSE PAPIEREN AAN VLUCHTELINGEN?

De documenten die een vluchteling van ons krijgt na zijn medische consultatie, zijn geen wettelijke documenten. Het kunnen dus ook geen "valse papieren" zijn. Het zijn medische documenten, die dienen om een volgende arts waarbij de patiënt langs zou gaan, op  de hoogte te stellen van de medische geschiedenis van de patiënt.

Als overheden een beslissing over een vluchteling toch baseren op zo'n medisch document (bijvoorbeeld omdat de vluchteling geen enkel ander document heeft), dan valt dat buiten onze verantwoordelijkheid. Daarvoor hebben wij die documenten immers niet opgesteld.

LIEGT ARTSEN ZONDER GRENZEN OVER DE LEEFTIJD VAN GEREDDE VLUCHTELINGEN?

Neen, dat doen we niet. We adviseren vluchtelingen om niet  te liegen over hun leeftijd.

We vragen de geredde vluchtelingen vanwaar ze komen en hoe oud ze zijn, voor onze eigen registers. We weten dat vluchtelingen daar niet altijd waarheidsgetrouw op antwoorden, maar wij kunnen dat niet zelf verifiëren. Dat moeten we aan de autoriteiten overlaten. 

Als wij onze informatie aan de autoriteiten overhandigen, informeren we hen altijd over deze tekortkomingen van ons register. 

Trekken reddingsacties van vluchtelingen extra vluchtelingen aan?

Er is geen enkel bewijs voor die bewering.

Onderzoekers aan Oxford vergeleken periodes met intensieve reddingdacties met periodes met minder intensieve reddingsacties. Er kon geen verband worden vastgesteld tussen het aantal vluchtelingen dat de oversteek waagde, en de intensiteit van de reddingsoperaties. Er kan met andere worden niet worden gezegd dat reddingsacties meer vluchtelingen aantrekken.

Wel kon worden vastgesteld dat er in de periode van minder intensieve reddingsacties meer mensen stierven.

Spelen reddingsacties van vluchtelingen mensensmokkelaars in de kaart?

Het is onmogelijk om uit te sluiten dat mensensmokkelaars misbruik maken van de reddingsacties. Maar de reden dat de mensensmokkelaars actief zijn, ligt elders.

Veel mensen zijn wanhopig en willen koste wat kost vluchten. Omdat de EU bijna alle mogelijkheden heeft afgesloten, zien velen maar één optie meer: mensensmokkelaars betalen voor een illegale oversteek. Als er legale en veilige routes voor vluchtelingen zouden zijn, zouden ze geen beroep moeten doen op de mensensmokkelaars.

Daarom pleit Artsen Zonder Grenzen al lang voor zo'n legale en veilige optie voor vluchtelingen. Zolang die er niet is, zullen mensensmokkelaars klanten vinden.

Waarom brengt Artsen Zonder Grenzen alle geredde vluchtelingen naar Italië?

Alle onze reddingsoperaties verlopen in samenspraak met het Maritime Rescue Coordination Center in Rome. Zij zijn verantwoordelijk voor de coördinatie van alle reddingsacties op het stuk Middellandse Zee tussen Italië en Libië. Het is het MRCC dat bepaalt waar onze schepen de geredde vluchtelingen aan land moeten brengen. Tot nu toe zijn dat altijd Italiaanse havens geweest.

Wij kunnen niet zelfstandig beslissen om vluchtelingen elders naartoe te brengen, zoals Tunesië of Malta. Het is ook niet aan ons om akkoorden te sluiten tussen Italië en andere landen over de opvang van vluchtelingen. Dat kunnen alleen die landen zelf.

Wat gebeurt er met de vluchtelingenboten  na de redding?

Iedereen wordt op onze schepen aan boord gebracht, er blijft niemand achter in de vluchtelingenbootjes. De lege bootjes worden dan door ons gemerkt voor we wegvaren. Wij vernietigen de lege, gemerkte boten niet; dat doen militaire schepen nadien.

Waarom onderzoekt het Italiaanse gerecht Artsen Zonder Grenzen op verdenking van mensensmokkel?

Het Italiaanse gerecht onderzoekt Artsen Zonder Grenzen niet, ook niet op verdenking van mensensmokkel.

Het Italiaanse gerecht wil wel een aantal ngo's die reddingsacties op de Middellandse Zee uitvoeren, onderzoeken, omdat het zich afvraagt hoe zij hun werk financieren. De openbare aanklager heeft al gezegd dat het hem niet om grote, bekende ngo's, zoals Artsen Zonder Grenzen, te doen is.

Waarom beschuldigt Frontex Artsen Zonder Grenzen van mensenmokkel?

Frontex beschuldigt Artsen Zonder Grenzen niet van mensensmokkel.

Frontex heeft wel bedenkingen bij de manier waarom sommige ngo's hun reddingsacties uitvoeren. Zij hebben het over organisaties die in de Libische territoriale wateren (tot 12 zeemijl uit de Libische kust) komen, en die hun acties niet coördineren met het Martitime Rescue Coordination Center in Rome.

Artsen Zonder Grenzen werkt op 20 zeemijl van de Libische kust, en komt alleen dichter als het Martitime Rescue Coordination Center dat expliciet vraagt, of als we er zelf een boot in moeilijkheden zien. Al onze reddingsacties gebeuren in coördinatie met het Martitime Rescue Coordination Center.